چکیده:
فرایند ترجمه در رسانه های دیداری و شنیداری، دارای ابعاد گوناگون است که با توجه به ماهیت برنامه های مختلف و اهداف برنامه سازان از شیوه های متفاوتی بهره مـیبـرد. مقالـه حاضر حاصل پژوهشی است درباره چالش های ترجمه عبارت هایطنز در رسانه به ویژه در زیرنویس انگلیسی سریال های تلویزیونی. هدف از نگارش آن ، ارزیابی عملکرد مترجم در مواجهه با موارد اشکال برانگیز در ترجمه زیرنویس است . روند تحقیق مبتنی بر بررسی و تقسیم بندی داده های به دست آمـده از دو مجموعـه ی طنـز فارسـی اسـت کـه همـراه بـا زیرنویس انگلیسی از صدا و سیما پخش شده است . بـدین منظـور ١٣٥ عبـارت و جملـه طنزآمیز از این دو مجموعه استخراج شد و بر اساس میزان کاربرد روش های ترجمه طنـز مبتنی بر طبقه بندی نیومارک (١٩٨٨) تحلیل گردید. سپس بسامد هر روش محاسبه و میزان توفیق مترجم در ایجاد حس طنز مورد ارزیابی قرار گرفت . یافته های این پـژوهش نشـان میدهد از میان شیوه های ترجمه طنـز روش «دگرنویسـی» پرکـاربردترین شـیوه متـرجم زیرنویس است که شیوه ای ناکارآمد در انتقال طنز به خصوص طنز کلامی و مربوط به لهجه و مسائل فرهنگی است . بر این اساس ، از آنجا که مترجم زیرنویس اغلب نتوانسـته اسـت لهجه و تلفظ غلط را که در این مجموعه ها از مهم ترین عوامل ایجاد حـس طنـز در زبـان فارسی هستند، بدرستی منتقل کند، محصول نهایی خالی از هرگونه حس طنز شده است .
خلاصه ماشینی:
"هدف این بررسی عبارت است از معرفـی شـیوه هـای ترجمـه اصـطلاحات طنزآمیـز در زیرنـویس انگلیسـی مجموعـه هــای طنــز، شناســایی راهکارهــایی کــه بیشــتر مــورد اســتفاده متــرجم زیرنــویس اســت و در نهایــت مشخص کـردن میـزان موفقیـت متـرجم در انتقـال تـأثیر طنـز موجـود در زبـان مبـدأ بـه زبـان مقصـد.
٥- بحث و بررسی از بررسی کل داده ها میتـوان نتیجـه گرفـت :اگر هـدف زیرنـویس انگلیسـی مجموعـه هـای طنـز فارسـی را انتقال طنز فرهنگی به بینندگانی بدانیم که با فرهنگ ایرانی آشنا نیسـتند، بـه نظـر مـیرسـد زیرنـویس هـا نتوانسـته - اند به خوبی این نقش را ایفا کنند به این دلیـل کـه درهمـه مـوارد، در ایـن مجموعـه هـا، طنـز بـا پیشـینه فرهنـگ ایرانی مرتبط بوده ، ولی متـرجم زیرنـویس آن را نادیـده گرفتـه و تنهـا بـه رسـاندن مفهـوم کلـی داسـتان بـدون در نظر گرفتن بارفرهنگی و حتی حـس طنزگونـه آن پرداختـه اسـت ؛ مـثلا در جملـه «وقتـی وخـواد یـه کـار وکنـد افراسیابم جلـودارش نیسـت »، در زیرنـویس متـرجم بـه ترجمـه افراسـیب بـه "No one" اکتفـا کـرده اسـت .
از آنجـا کـه ترجمه اصطلاح ، فرایندی مرتبط با تحلیل مؤلفه ای 1 است ، و تحلیل مؤلفـه ای نیـز گـرایش بـه ترجمـه مـتن افـزا 2 Componential analysis over-translation دارد تا ترجمه متن کاه 1 (نیومارک، ١٩٨٨،صص ١٢٣-١٢٤)، به نظـر مـیرسـد ایـن عامـل بـه همـراه محـدودیت - های زیرنـویس (ضـرورت مـتن کـاهی) باعـث شـده تـا متـرجم بـیش از پـیش در تنگنـای ترجمـه اصـطلاح محصور شود."