چکیده:
میزگردی با حضور آقایان دیهیمی، اطهاری، ماهرویان در نقد کتاب آینده آزادی نوشته فرید ذکریا برگزار شده است. نویسنده کتاب، بحثی در مورد دموکراسی در غرب و آسیبشناسی آن کرده و به سراغ جهان سومیها رفته که چه الگو و استراتژی را برای رسیدن به دموکراسی و آزادی میبایست برگزینند. توصیه او دیکتاتوریهای توسعهگرا میباشد و شرکت کنندگان در میزگرد به بررسی این نظریه اشاره و سؤالهای اساسی مربوط به دموکراسی در جهان سوم خصوصا ایران را از زاویه دید خود و در نقد طرح نویسنده کتاب بیان کردهاند. در این مسیر بیشترین حجم مباحث به روشنفکر و رسالت روشنفکری در ایران اختصاص مییابد و مطالبی در خصوص دموکراسی، پوپولیسم، دموکراسی اکثریتی یا دموکراسی نخبگان و مدلهای توسعه مطرح میشود.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین اگر در کشورهای جهان سوم برای هر معضل از گزینه، رأیگیری از آرای مردم تعیین کننده باشد، در همان گام اول در واقع به ضد خودش تبدیل خواهد شد و از دل آن دموکراسی زاده نخواهد شد؛ در نهایت چیزی که از آن تولید میشود دیکتاتوری اکثریت است.
آن همه خطایی که تکرار شده این است که، تنها یک الگو برای نیل به همین دموکراسی که آزادیهای پایهای در آن محفوظ باشد وجود دارد و گویی تفاوتهای جغرافیایی ـ تاریخی ـ فرهنگی خیلی در این امر تأثیر ندارند.
بنابراین نباید دنبال مردم راه بیفتد، این اتفاقی است که برای روشنفکری ایران افتاده است، همیشه دنبال آن بودهاند که هر آنچه که مردم میگویند آنرا تکرار کنند، در واقع محبوب بشوند.
2. رسالت روشنفکر را ارائه طرح و نقشه و هدایت مردم معرفی و به تبعیت از دموکراسی نخبهگرا، مردمگرایی را با عنوان پوپولیسم رد میکنند و معتقدند که روشنفکر نباید با مطالبات مردم پیش برود و روشنفکر ایرانی در طول تاریخ گذشته ایران مرتکب این اشتباه شده است.
نکتهای که باید پرسید این است که، آیا با تقلید از دیگران و غفلت از تفاوتها و تمایزات جوامع و نادیده گرفتن موجودیهای خویش، میتوان به رشد و توسعه رسید؟ از جانب دیگر آیا توسعهای که ادعا میشود در غرب پدید آمده، الگوی درست و کاملی است و باید به آن رسید؟ خود این آقایان در خلال مباحث خویش در بیان رسالت روشنفکر، طرح نمودند و در جریان توسعه، لازم دانستند که حرکت به سوی عقلانیت و اسطوره زدایی از ذهنها لازم است."