چکیده:
مطابق با استنتاج بهترین تبیین (IBE)، فرضیهای که بهترین تبیین را برای دستهای از پدیدهها ارائه میدهد، احتمالا صادق است. یکی از چالشهای جدی پیش روی این نحوه استدلال، «ایراد هانگرفورد» است. طبق این اشکال، مزیتهای تبیینگر، یعنی ملاکهای انتخاب بهترین تبیین، آنقدر انفسیاند که افراد و گروههای مختلف میتوانند تبیینهای متفاوتی را به عنوان بهترین تبیین استنتاج کنند. این چالش تا حد زیادی ریشه در تشتت مزیتهای تبیینگر دارد. مزیتهای تبیینگر گوناگون و نامرتبط با یکدیگر انتخابهای متفاوتی را میتوانند به دنبال داشته باشند. در این نوشتار با واکاوی پرارجاعترین مزیتهای تبیینگر، یعنی انسجام، سادگی، وحدتبخشی، عدم اصلاح موضعی، باروری و ژرفا نشان میدهیم ارتباط میان آنها به نحوی است که در مقام ارزیابی بهترین تبیین، برخی به پارهای دیگر فروکاسته میشوند. در این میان، بسته به زمینهای که IBE در آن به کار میرود، ملاکهای انسجام، سادگی و وحدتبخشی میتوانند تعیینکننده باشند. نتیجه بهدستآمده از تشتت ملاکهای انتخاب بهترین تبیین میکاهد و در پی آن دامنه «ایراد هانگرفورد» را تا اندازهای محدود میکند. نیازمند تبیین را وحداصل نظریه پیشبینی نشدهاند، چقدر بوده است (
خلاصه ماشینی:
"این ملاک به دو معنا بر دیگر مزیتهای تبیینگر مقدم است: از یک سو تبیینهای رقیب بر اساس میزان انسجامشان با معرفت پیشزمینهای ارزیابی میشوند و ملاکهایی همچون سادگی و وحدتبخشی هنگامی به کار میآیند که معرفت پیشزمینهای در انتخاب میان تبیینهای رقیب ناتوان باشد (Psillos, 2002, p.
گستردگی دامنه چنین نظریه کلانی به گونهای بود که عرصهای برای نظریههای محتمل در معرفت پیشزمینهای که این نظریه میتوانست با آنها سازگار باشد، باقی نمیگذاشت؛ ازاینرو در مواجهه با چنین نظریههای کلانی که کفایت تجربی دارند، انسجام با معرفت پیشزمینهای دیگر نمیتواند کارساز باشد و انتخاب میان آنها بر اساس ملاک سادگی انجام میشود.
اگر این تبیین درست باشد، نتیجه محصل هر دو رویکرد یک چیز خواهد بود: در فرایند ارزیابی بهترین تبیین در IBE، هنگامی که فرضیههای تبیینگر رقیب همگی با معرفت پیشزمینهای سازگاری منطقی دارند، دیگر مزیتهای تبیینی نقش ایفا میکنند.
اکنون مسئله این است که برای یافتن تبیین بهتر کدام یک از این دو شیوه را باید به کار گرفت؟ افزون بر این در ارزیابی نامقید پس از احراز ملاک انسجام در محدوده D میان سادگی در D و وحدتبخشی در خارج از D کدام یک اولویت دارد؟ چنانکه پیشتر اشاره شد، علاوه بر تعریف IBE زمینه بهکاربستن آن نیز در نحوه بهکارگیری این روش استدلال اهمیت دارد."