چکیده:
با توجه بـه نقـش بسـیار مهـم زیرسـاخت پـداگوژی در تحقـق اهـداف و رسـالتهای دانشگاه مجـازی، پـژوهش حاضـر بـا هـدف ارائـه مـدلی بـه منظـور کاربسـت ابعـاد پداگوژیک دانشگاه مجازی در کشور به روش توصیفیـ پیمایشی انجام شده اسـت . برای تحقق هدف کلی، ابتدا ٩٦ بعد و مولفه پداگوژی مجازی از طریق مطالعه منـابع مربـوط اسـتخراج شـد کـه پـس از نظرسـنجی بـه ٨٨ مولفـه کـاهش یافـت و مـدل پیشنهادی مشتمل بر پنج بخش اصلی تـدوین شـد. بـرای تعیـین میـزان تناسـب مـدل پیشنهادی، پرسشنامه ای در مقیاس لیکرت مشتمل بر پنج بخش اساسی تهیه گردید. جامعــه آمــاری ایــن پــژوهش را کلیــه اعضــای هیــات علمــی متخصــص و صـاحب نظـر دانشـگاهها (آزاد اسـلامی و دولتـی ) در زمینـه فنـاوری و فنـاوری اطلاعات و ارتباطات و آموزش مجـازی و یـا حـداقل آشـنا بـا ایـن زمینـه هـا بـا
خلاصه ماشینی:
"با توجه به اینکه هم اکنون تعداد زیادی از دانشگاههای کشور از جمله دانشـگاه شیراز، اصفهان ، صنعتی امیرکبیر و غیره درصدد و حتی در حال ارائۀ آموزشهای مجازی هستند (آراسـته ١٣٨١، عبـادی ١٣٨٢، مسـعودی ١٣٨٢) و بـا عنایـت بـه اینکـه ایجـاد محیط های یادگیری مجازی نیازمند ایجاد تحول در روشهای پداگوژی حـاکم بـر مراکـز آموزشی است که ضرورت آن را کـارگزاران و متخصصـان آموزشـی (باراجـاس و اون ، ٢٠٠٠) در سطح جهان نیز مورد عنایت ویژه قرار داده است ، بنـابراین در کنـار مباحـث فناوری شناسایی زیرساخت پداگوژی این محیط امری ضروری به نظر میرسـد، چـون در غیر این صورت ادغام روشهای سنتی در روشهای جدید، موفقیت این برنامه ها را با مشکل مواجه میسازد.
این تغییرات بدین شرح بـود کـه از ابعـاد مطـرح در اصـول پـداگوژی مجازی، بوم شناسی (اکولوژی) پداگوژیک ، نقشها و صـلاحیتهای جدیـد هیـأت علمـی، نقشها و صلاحیتهای جدید دانشجویان ، رویکرد یاددهی و یادگیری، روشهای یاددهی و یادگیری، سبکهای آموزش مجازی و نظام ارزشیابی که در مـدل پیشـنهادی (تصـویر١) گنجانیده شده بود، از طریق تحلیل عوامـل بـه ٥ عامـل یـا بعـد بـه نامهـای مهارتهـای دانشجویان ـ مدرسان ، مهارتهای ارتباطی درون و برون فرهنگی آموزش مجازی، تعهد و مسؤولیت نسبت به آموزش مجازی، روشهای یادگیری و تعامل پویا و چند رسـانه ای و یادگیری اکتشافی همزمان و غیرهمزمان دست یافته شد.
بخش سوم مدل یعنـی چـارچوب ادراکـی متشکل از زیرمؤلفه های پداگوژیک دانشگاه مجازی است که در ٨ مؤلفـۀ اصـلی شـامل اصول پداگوژی مجازی ، بوم شناسـی پـداگوژیک ، نقشـها و صـلاحیتهای جدیـد هیـأت علمـی ، نقشـها و صـلاحیتهای جدیـد دانشـجویان ، رویکردهـای یـاددهی و یـادگیری ، روشهای یاددهی و یادگیری ، سبکهای آمـوزش مجـازی و ارزشـیابی اسـت کـه محـور اصلی کار این پژوهش است ."