چکیده:
جرم یا به عبارتی بزه عملی ناپسند و برخلاف مقررات تعیینشده، در یک جامعه است. قانونشکنی به نحوی، در تمامی مقاطع و دورانها وجود داشته است و مختص جامعه یا فرهنگ خاصی نیست. با توجه به اهمیت دوران ناصری، به عنوان مقطعی حساس در تاریخ ایران، بررسی جرم به عنوان یکی از پدیدههای مهم این دوران، میتواند پرده از ابهامات بسیاری در زمینههای ارتکاب جرائم اقتصادی بردارد. بر همین اساس، در این پژوهش تلاش شده است جرائم اقتصادی عهد ناصری سنخشناسی شده و همچنین، نقش عوامل مختلف در این معضل اجتماعی، به ویژه نقش دوگانه حکومت در آن مشخص شود. در همین راستا، با تکیه بر مستندات تاریخی و همچنین منابع کتابخانهای موجود و با بررسی آماری جرائم این دوره، ضمن توصیف اوضاع اقتصادی عصر ناصری، به سنخشناسی جرائم اقتصادی در این عهد پرداخته شد؛ علاوهبراین، با بیان برخی از عوامل موثر در وقوع این جرائم، تاآنجاکه امکان داشت از دیدگاه تحلیلی نیز به آنها نگریسته شد. براساس یافتههای بهدستآمده از میان گونههای مختلف جرائم اقتصادی، قتل با 7/58درصد بیشترین میزان و تریاککشی با 2/0درصد کمترین میزان را به خود اختصاص داده بودند. حکومت ناصری اصلیترین عامل اجرایی، در برخورد با مجرمان بود؛ بااینحال، خود حکومت به نحوی بستر جرم را مهیا میکرد و در بسیاری از مواقع، بر میزان آن نیز میافزود.
In Other Words، The Victim Of Crime Or Bad Act And Contrary To The Provisions Specified In A Society. Breaking The Law In One Way Or Another In All Sections Of Society Or Culture There And Just Not Certain. Given The Importance Of Nazareth As A Crucial Moment In History، Investigate The Crime As One Of The Most Important Events Of This Period Can Reveal Its Many Ambiguities In The Fields Of Committing Economic Crimes. Accordingly، In This Study We Try Economic Crimes Testament Naseri Typology And The Role Of Various Factors In This Phenomenon، Particularly In Its Dual Role Of Government Is. Therefore، Relying On Historical Documents And Library Resources Available And The Statistical Analysis Of Crimes Of This Period، The Description Of The Economic Situation Of Naseri Age، The Type Of Economic Crime In The Period Studied And Said Some Of The Factors Contributing To The Occurrence Of This Crime، As Far As Possible From The Viewpoint Of Analytical Thought. According To The Findings Obtained From Different Types Of Economic Crimes، The Murder Of A 7/58%، The Highest Rate Of Opium Drawing 2/0% Were Allocated To The Lowest. Although The Government Of Nazareth Was The Main Cause Of Action In Dealing With Criminals However Its Way To Provide Mass Media، And In Many Cases They Are Also Added On.
خلاصه ماشینی:
با توجه به اهمیت دوران ناصری، به عنوان مقطعی حساس در تاریخ ایران، بررسی جرم به عنوان یکی از پدیدههای مهم این دوران، میتواند پرده از ابهامات بسیاری در زمینههای ارتکاب جرائم اقتصادی بردارد.
جرمی که به علل مختلف اتفاق میافتاد و حدی نیز برای آن در نظر گرفته شده بود؛ بنابراین، سرقت یا دزدی ازجمله جرائمی است که در تمام ادوار تاریخ، به عنوان پدیدهای اجتماعی مجرمانه، با تنفر و انزجار عمومی همراه بوده و در همه شرایع و آیینهای مذهبی و قوانین و نصوص قانونی ملتها، سرقت امری نامشروع بوده و با عکسالعمل و کیفر شدید مواجه بوده است (صبری، 1378: ۲۵ و ۲۶).
با وجود این، در سراسر این دوره میتوان تحرکات آنها را مشاهده کرد که همواره، تهدیدی جدی برای حیات و مشروعیت حکومت و جامعه بودند (چریکف، 1379: 158).
در مواقعی هم که البته تعداد آنها کم نیست، علت درگیری قبایل با هم یا با روستاها یا روستاها در میان خودشان، برای غارت یکدیگر بود که این خود، درگیریهای خونینی را به دنبال داشت (ییت، 1365: ۲۰۰ و ۲۰۱).
در این عهد، مجازات در قبال انجام چنین سرگرمی فقط برای مردم عادی بود و در صورت مشاهده، جرم محسوب میشد و مجازاتی در پی داشت.
جعل سکه و تقلب در عیار مسکوکات، یکی از جرائم اقتصادی دوره ناصری بود که حکومت در برابر آن، بهشدت سختگیری میکرد.
نمونههایی از این دست، در روستاها و به ویژه در میان ایلات و قبایل، بسیار به چشم میخورد و شاید بتوان گفت، یکی از علتهای درگیری حکومت با آنها معمولا بر سر پرداخت مالیات بوده است.