چکیده:
حسننیت در مرحلۀ انعقاد عقد بیمه، نقش ملموسی در تعهدات بیمهگر ایفا مینماید. از منظر حقوقی، تعهد بیمهگر به رعایت حسننیت ضمن روشنگری در قراردادهای بیمه، موجب افزایش کارایی آن نیز میشود؛ زیرا، شفافسازی تعهدات بیمهگر و کاهش حجم دعاوی میتواند انتظارات معقول و منطقی بیمهگذار از تحصیل بیمهنامه را بیشازپیش تأمین نموده و بیمه را به خاستگاه اصلی خود نزدیک نماید که همان لزوم حمایت از منافع بیمهگذار، بیمهشده و ذینفع است. اگرچه شمارش تعهداتی که حسننیت بر بیمهگر تحمیل مینماید، ممکن نبوده و در هر مورد متفاوت است، لکن، مهمترین تعهداتی که در زمان انعقاد عقد بیمه حسننیت بر بیمهگر تحمیل مینماید ارائة اطلاعات، خودداری از تحمیل شروط ناعادلانه، شفافیت انشای شروط و ارائۀ پرسشنامه به بیمهگذار در ارائة مطالب است. نقض حسننیت توسط بیمهگر از جمله موجب میشود تا در صورت بروز اختلاف، بیمهنامه و شرایط آن علیه وی و به نفع بیمهگذار، ذینفع یا بیمهشده تفسیر شود. مقالة حاضر به بررسی نقش حسننیت بیمهگر در حقوق ایران و نظامهای حقوقی معاصر پرداخته است.
خلاصه ماشینی:
از منظر حقوقی، تعهد بیمه گر به رعایت حسن نیت ضـمن روشـنگری در قراردادهـای بیمـه ، موجب افزایش کارایی آن نیز میشود؛ زیرا، شفافسازی تعهدات بیمه گر و کاهش حجـم دعاوی میتواند انتظارات معقول و منطقی بیمه گذار از تحصـیل بیمـه نامـه را بـیش ازپـیش تأمین نموده و بیمه را به خاستگاه اصلی خود نزدیک نماید که همان لزوم حمایت از منافع بیمه گذار، بیمه شده و ذینفع است .
Law Union , 1908; Colinvaux , 1979) ازآنجاییکه در قانون و آیین نامه های بیمه ، ارائه اطلاعات به طرف مقابل مقررهای آمره است و نمـیتـوان خـلاف آن تراضی کرد، به نظرمیرسد تعهد به ارائه اطلاعات، حداقل در قراردادهای بیمه ناشی از حسن نیت است .
همچنین ، به منظور تأمین هرچه بیشـتر و بهتــر انتظــارات بیمــه گــذار و الــزام بیمــه گــر بــه حفــظ و تضــمین حقــوق وی، شورایعالیبیمه طی آیین نامه شمارة ٧١ مصوب ١٣٩١/٠٣/٢٣ به نحو مبسـوطتـری به تعهدات و الزامات بیمه گر در مقابل بیمه گذار پرداخته است تـا اقـدام وی بـرای انعقاد قرارداد بیمه و اخذ پوشش بیمه ای با اطلاع کامل باشد، چنـانکـه در مقدمـه آیین نامه مزبور از جمله اهداف تصویب آن «الزام بیمه گران به ارائه اطلاعات کامـل ، درست و به موقع قبل و بعد از صدور بیمه نامه به بیمه گذاران» ذکـر شـده اسـت و مادة ٨ آن مقرر نموده: «عرضه کنندة بیمه موظف است همگی اطلاعات ضروری در مورد پوشش های بیمه ، وظایف و تعهدات بیمه گر و بیمه گـذار، میـزان حـق بیمـه و نحوة پرداخت آن، استثنائات و محدودیت های بیمه نامـه ، تـاریخ شـروع و انقضـای بیمه نامه و نحوة ارائه خدمات بیمه ای و سایر توضیحات لازم را به متقاضی خدمات بیمه به صورتی مناسب (نظیر مکتوب، الکترونیکی و...