چکیده:
هدف از این مطالعه ، بررسی مفهوم سواد دیجیتالی و جایگاه مولفه هـای مختلـف تفکـر انتقـادی در توسعه آن بوده است . با مرور منابع ، مولفه هایی مانند: مهارت های دیداری- بصری، بازآفرینی، فعالیت در مسیر شاخه ای، اطلاعاتی، عاطفی- اجتماعی و تفکر بلادرنگ ؛ به همراه مولفه های تفکـر انتقـادی، در دو بعد شناختی و عاطفی به دست آمده و سپس ، مهارت تفکر انتقادی، به عنوان پیش نیازی بسـیار ضروری برای آموزش مهارت های سواد دیجیتالی و محیط های دیجیتالی به عنـوان زمینـه و محیطـی بسیار کارآمد برای پرورش مهارت های تفکر انتقادی مورد بحث قرار گرفته است . در نهایت ، تعدادی راهکار عملی برای تقویت توامان هر دو مهارت ارائه شده است .
خلاصه ماشینی:
از یک طرف ، نسلی کـه از ١٩٨٠ تـاکنـون ، بـا فنـاوریهـای مختلفـی همچـون رایانـه ، بازیهای ویدئویی، دوربین های دیجیتالی، موبایل ها و دیگـر ابـزار و اسـباب بـازیهـای عصر دیجیتال محصور شده اند و زندگی آنها به اتصال مداوم به شبکه و زنـدگی بـرخط وابسته است نیازمند باسواد شدن در عصر فناوری هستند تا بتوانند از پـس چـالش هـای این عصر برآیند، در سیل انبوه اطلاعات گمراه نشوند و در پاسخگویی دقیق ، صـحیح و 2 متناسب با سرعت جریان اطلاعات در این عصر به شکلی کارآمد ظاهر شوند (پرنسـکی ، ٢٠٠٥، ص ٩٨) و از طرف دیگـر، وقتـی رسـانه هـای برجسـته و رایـج از چـاپی بـه دیداری- شنیداری تغییر کردند، جامعـه علمـی نیـز فرهنـگ لغـت معنـایی خـود را از خواندن و سواد به تفسیر و درک مخاطب تغییر داد (لیوینگ اسـتون ٣، ٢٠٠٤، ص ٤).
از آنجـا کـه دانش آموزان ، جریان مستمری از اندیشه ها و اطلاعات را بـه صـورت آنلایـن ، چـاپی و از طریق بازیهای الکترونیک و رسانه های جمعی تجربه میکنند؛ و همچنـان کـه در مقـاطع تحصیلی پیش میروند، با طیف وسیعی از متون مواجه میشوند که نیاز بـه مهـارت هـایی برای تعیین اهمیت مطالب ، شیوه تفسیر انوع پیام ها و کاربرد مناسب آنها دارند (وزارتخانـه آموزش و پرورش اونتاریو، ٢٠٠٩)؛ درواقع به ترکیبی از مهارت های تفکر انتقادی و سـواد دیجیتالی نیاز دارند تا بر مسائل زندگی خود در ابعاد متنوع آموزشی، فرهنگـی، اقتصـادی، حرفه ای و فایق آیند.
Digital Literacy: A Conceptual Framework for Survival Skills in the Digital Era. Journal of Educational Multimedia and Hypermedia,Vol. 13, No. 1, pp.