چکیده:
«ارتباطات زیست محیطی » حوزه ای پژوهشی و کاربردی در علـم ارتباطـات اسـت . در ارتباطـات زیست محیطی چگونگی تهیه ، توزیع ، دریافت ، فهم و استفاده از پیام های مرتبط با محیط زیسـت و نحوه تعامل جامعه با آن بررسی میشود؛ بنابراین بهره گیری از رسـانه بـه منظـور آگـاهیبخشـی عمومی درباره محیط زیست و چالش های آن ، ترویج و تبلیغ راه های حفـظ و حراسـت از محـیط زیست و موضوعات مرتبط با مدیریت رسانه ، ازجمله مهم ترین موضـوعات پژوهشـی مطـرح در ارتباطات زیست محیطی است . این مقاله به تعریف «ارتباطات زیست محیطـی » و گسـتره نظـری و پژوهشی آن میپردازد و در ادامه ، نقش زیست محیطی رسانه های کشور آسیب شناسی میشـود. از روش شناسی مصاحبه عمیق برای احصای نظرها و راهکارهای کارشناسان در این زمینـه اسـتفاده شده است . نبود رسانه مستقل در حوزه محیط زیسـت ، فقـدان نگـاه کـلان و نظـام منـد در میـان کنشگران رسانه ای، تاکید بر برنامه های مقطعی و غفلت از نگاه راهبردی در برنامه سازی، ازجملـه آسیب های رسانه ها در ایفای نقش محیط زیستی آنهاست . بهره گیری از اصـول بلاغـت رسـانه ای، تقویت ژورنالیسم زیست محیطی ، اتخاذ رویکردهای حمایتی رسانه ها از کنشـگران عرصـه محـیط زیست و راه اندازی گروه ارتباطات زیست محیطی در سازمان حفـاظـت محـیط زیسـت ازجملـه راهکارهای رسانه ای ارائه شده در این مقاله است .
خلاصه ماشینی:
در ارتباطـات زیست محیطی چگونگی تهیه ، توزیع ، دریافت ، فهم و استفاده از پیام های مرتبط با محیط زیسـت و نحوه تعامل جامعه با آن بررسی میشود؛ بنابراین بهره گیری از رسـانه بـه منظـور آگـاهیبخشـی عمومی درباره محیط زیست و چالش های آن ، ترویج و تبلیغ راه های حفـظ و حراسـت از محـیط زیست و موضوعات مرتبط با مدیریت رسانه ، ازجمله مهم ترین موضـوعات پژوهشـی مطـرح در ارتباطات زیست محیطی است .
هدف اصلی مقاله حاضر، معرفـی «ارتباطـات زیسـت محیطـی » بـه عنـوان حـوزه ای پژوهشی در علم ارتباطات و نیز آسیب شناسی نقش رسانه های کشور در آگـاهیبخشـی زیست محیطی ، اصلاح و ارتقای تعامل جامعه ایرانی با محیط زیسـت اسـت .
پیشینه پژوهش قائمیمنش (١٣٩٣) در پژوهشی با عنوان «نقش رسـانه هـای محیطـی در حفـظ محـیط زیست » به بررسی نقش هنر گرافیک در حفظ محیط زیسـت و شناسـاندن آن بـه مـردم پرداخته است .
ایـده اصلی ارتباطات زیست محیطی این فرض است که راه های ارتباط با محیط زیست ، درک ما از جهان زیستی را به نحوی عمیق تحت تأثیر قرار میدهد و به نوبه خود ایـن ادراک به چگونگی شکل گیری روابط مان با طبیعت و نیز واکنش در برابـر آن کمـک مـیکنـد؛ بنابراین پژوهشگران ارتباطات زیست محیطی اغلب درباره ارتباطات ، نه صرفا بـه عنـوان عامل بازتاب دهنده ، بلکه به عنوان عامل ساخت دهنده ، تولیدکننده و طبیعـیسـاز روابـط منحصربه فرد انسانی با محیط زیست سخن میگویند.
Foss نظریه های بسیاری در حوزه ارتباطات زیست محیطی بـر اسـاس ایـن فـرض شـکل گرفته است که پاسخ انسان به طبیعت ، عملی باشـد یـا غیـر عملـی ، عمـومی باشـد یـا بین فردی ، چهره به چهره باشد یا با فناوری رسانه ای ، در هر حـال سـودمند اسـت .