چکیده:
افزایش جمعیت شهرها، سبب افزایش وسعت آنها و به تبع آن موجب افزایش استفاده از زمین گردیده اسـت ؛ بنابراین هرچه شهرها گستردهتر شوند، کاربری اراضی نیز متنوعتـر مـی گـردد. در ایـن میـان نقـش کـاربریهـای آموزشی که در زمینة رشد و هدایت افراد جامعه ؛ به ویژه دانش آموزان مدارس ابتدایی وظیفه مهمی دارند، غیر قابل انکار است . مسألة اساسی این است که مدارس ابتدایی در شهر کرمان به درستی مستقر نشدهاند؛ از این رو، هـدف پژوهش حاضر مکانیابی مدارس ابتدایی ناحیة یک آموزش و پرورش شهر کرمـان اسـت . جامعـة آمـاری، شـامل کلیة مدارس ابتدایی ناحیه مذکور و روش مورد استفاده توصیفی - تحلیلی است ؛ همچنین برای انجام این پـژوهش از مطالعات کتابخانه ای (برای شناسایی معیارها)، برای تعیین مکان فعلـی مـدارس از بررسـی هـای میـدانی ، بـرای تعیین وزن معیارها از پرسشنامه محقق ساخته که روایی آن برگرفته از نظرات کارشناسـان و پایـایی آن بـر اسـاس محاسبة نرخ سازگاری و آنالیز حساسیت که با استفاده از نرم افزار Expert Choice انجام می شود، استفاده شده است . در این راستا، از سامانة اطلاعات جغرافیایی بهـره گرفتـه شـده اسـت و بـا اسـتفاده از روش منطـق فـازی، لایه های مختلف بر هم منطبق و آنالیز شدند. نتایج حاکی از آن است که وضعیت مـدارس ایـن ناحیـه در بعضـی نقاط نسبتا نامطلوب است و در نتیجه ، نواحی بهینه برای احداث مدارس ابتدایی دخترانه و پسـرانه ایـن ناحیـه بـه صورت مجزا در دو نقشة کاربردی ارائه گردید.
خلاصه ماشینی:
"محققین مختلفی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و روش فازی، نسبت به جانمایی مکانهای آموزشی اقدام کردهاند که می توان به مطالعات فرهادی (١٣٧٩) برای مدارس ابتدایی منطقه ٦ تهران، کوچکزاده (١٣٨٠) برای مدارس ابتدایی منطقه ٧ شهرداری تهران، صالحی (١٣٨١) برای مدارس متوسطه شهر زنجان، فرجزاده (١٣٨٢) برای مدارس ابتدایی ناحیه ٧ آموزشی تهران، حیدری و احدنژاد (١٣٨٨) برای مدارس ابتدایی منطقه ٢ شهر زنجان، کاوسی و همکاران (١٣٩٠) با استفاده منطق فازی و بولین برای مدارس ابتدایی مناطق ٥ و ٢٢ تهران و همچنین ادیبی سعدی نژاد و همکاران (١٣٩٠)، برای مدارس ابتدایی اسلام- شهر اشاره کرد که البته در اجرای اغلب این پژوهش ها، درجة اهمیت معیارها و تخصیص درجه فازی به لایه های رستری، طی یک قضاوت فردی صورت پذیرفته است که از این نظر، نتایج خالی از اشکال نیستند؛ همچنین ، برخی پژوهشگران با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره (AHP) و به کارگیری سامانة اطلاعات جغرافیایی نسبت به مکانیابی مراکز آموزشی اقدام نمودند که می توان به مطالعات فرهودی و نعمتی (١٣٨٩)، برای مکانیابی مدارس راهنمایی منطقه یک قائم شهر، موحد و همکاران (١٣٩٠)، برای مکانیابی مدارس ابتدایی شهر شادگان و همچنین محمدی و همکاران (١٣٩٠)، برای مدارس راهنمایی شهر کازرون اشاره نمود که هرچند اجرای این روش به دلیل محیط تصمیم سازی گروهی ، سبب واقعی تر شدن درجة اهمیت معیارها می گردد؛ اما برای اجرای نتایج و وزندهی به لایه های اطاعاتی در محیط GIS، به تنهایی پاسخگو نیست ؛ از همین روی، تلفیق این دو روش (Fuzzy &AHP ) و به کارگیری GIS به دلیل قابلیت بالای تحلیل های فضایی ، این امکان را ایجاد می کند تا با اجرای یک محیط تصمیم سازی گروهی ، مکانهای بهینه برای فعالیت مراکز آموزشی شناسایی گردند."