چکیده:
رفتارهای اعضای سازمان نقش اساسی در موفقیت و شکست سازمانها دارد اهمیت این نقش ، بسیاری از اندیشمندان و پژوهشگران را ترغیب کرده است که در مورد هدایت و کنترل رفتارهای سازمانی پژوهش نمایند. با توجه به محوریت انسان در رفتار سازمانی و مدیریت ضروری است در جوامع اسلامی که افراد از باورها و ارزشهای اسلامی پیروی میکنند با رویکرد اسلامی به رفتار سازمانی نگریسته شود. بسیاری از پژوهشهای رفتار سازمانی نقش باورها و ارزشها را در هدایت و کنترل رفتار سازمانی نقش ویژه ای میدانند. این پژوهش در پی آن است تا با کندوکاوی در آیات قرآن کریم ، باورها و ارزشهایی را که در هدایت و کنترل رفتار سازمانی موثر است ، شناسایی کند. روش این پژوهش ، کیفی و با الگوگیری از روش تحلیل مضمون انجام شده است . در این راستا شش مضمون سازماندهنده شناسایی شد که عبارت است از: علم خدا بر عملکرد انسان (رفتار، گفتار، نیات )، ثبت و ضبط عملکرد (رفتار، گفتار، نیات )، مرگ و بازگشت انسان به همراه عملکرد، ارائه عملکرد وآگاه کردن انسان نسبت به عملکرد خودش، محاسبه دقیق عملکرد و داوری بدون ظلم ، پاداش و کیفر رفتار بر مبنای عملکرد. یافته های این پژوهش این نظر را مطرح میکند که باور و اعتقاد به این مضامین ششگانه در هدایت و کنترل رفتار سازمانی نقش مهمی دارد.
خلاصه ماشینی:
"ـ آیات مربوط به ارائه عملکرد وآگاه کردن انسان به عملکرد خودش آیات مربوط به ارائه عملکرد وآگاه نمودن انسان به عملکرد خودش در قالب جدول زیر ارائه میگردد: جدول ٤: آیات مربوط به ارائه عملکرد و آگاه کردن انسان به عملکرد خودش ردیف مضمون سازمان دهنده مضمونهای پایه سوره /آیه 1 آگاه نمودن انسان نسبت به عملکرد خود انعام /١٠٨ 2 ا ائه علک د و جمعه /٨ 3 ر م رآگاه ن دن ان ان به لقمان /٢٢ 4 مو سعملک د خودش بیرون آمدن از قبر برای دیدن عملکرد خود زلزال /٧ 5 ر آوردن پرونده عملکرد انسان در روز قیامت کهف /٤٨ 6 خواندن پرونده عملکرد انسان توسط خودش در روز قیامت اسراء/١٣ طبق معانی آیاتی که در جدول ٤ ارائه شده است اولا انسان در نهایت نزد پروردگار خود برگردانده میشود که دانا به عملکرد پنهان و آشکار اوست ولی هدف بازگشت این است که نظام الهی عملکرد او را در کل زندگی وی به او ارائه کند تا بعدا مبنای ارزیابی و نظام پاداش به عملکرد او قرار گیرد؛ لذا به شکلهای گوناگون این مطلب در قرآن تکرار میشود تا رفتار انسانها را در مسیر درست ، هدایت کند و به همین دلیل گاهی به وقوع قطعی مرگ اشاره می کند که حتما به سراغ شما میآید و گاهی به این صورت مطرح میشود که حتما به نزد من بر میگردید و از قبرهای خود خارج میشوید تا به شما نشان دهند که چه کرده اید و چه عملکردی و پرونده ای برای شما ارائه میشود که همه رفتار کوچک و بزرگ را در آن ثبت کرده اند به طوری که انسان از مشاهده آن همه دقت در ثبت عملکرد تعجب میکند و آنگاه به انسان خطاب میشود که خودت میتوانی آن را بخوانی و خودت را مورد ارزشیابی و قضاوت قرار دهی ."