چکیده:
در مقالۀ حاضر تلاش کردهایم میزان انسجام اجتماعی دو قوم آذری و کرد را بررسی و تبیین کنیم. چارچوب نظری تحقیق مبتنی بر نظریۀ پارسونز، بلاو و کارلدوویچ؛ روش تحقیق پیمایش و ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامۀ محققساخته است. جامعۀ آماری را زنان و مردان ۲۰ تا ۶۴ سالۀ شهرهای تبریز و سنندج تشکیل میدهند. دادههای تحقیق با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای از 768 نفر جمعآوری شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد بین انسجام اجتماعی به عنوان متغیر وابسته و عدالت اجتماعی، وسایل ارتباط جمعی، تحصیلات، شغل، درآمد و سن رابطۀ معنادار وجود دارد. نتایج آزمون تی مستقل نیز مؤید آن است که قوم آذری در مقایسه با قوم کرد، میزان انسجام اجتماعی بیشتری دارد. تحلیل چندمتغیره نیز نشان میدهد که متغیرهای عدالت اجتماعی، رسانۀ خارجی، رسانۀ داخلی و سن توانستهاند ۲۲ درصد از تغییرات متغیر میزان انسجام اجتماعی بین دو قوم را تبیین کنند.
خلاصه ماشینی:
نتایج تحقیق نشان می دهد بین انسجام اجتماعی به عنوان متغیر وابسته و عدالت اجتماعی، وسایل ارتباط جمعی ، تحصیلات ، شغل ، درآمد و سن رابطۀ معنادار وجود دارد.
انسجام اجتماعی مجموعه ای از عوامل و عناصر است که امکان ارتباط درونی و پیوستگی افراد یک کشور را در واکنش به مسائل خاص ازجمله پایداری در قبال مسائل مهم امنیتی، در ابعاد مختلف ، فراهم میکند و به این ترتیب ، استحکام و ثبات جامعه را میسر میسازد و از مؤلفه های توسعۀ اجتماعی به شمار می رود (ازکیا، ١٣٨٠: ٢٠).
Dijk داخلی و خارجی در بین شهروندان تبریزی و سنندجی به عنوان دو قومیت متفاوتیم و اینکه آیا بین عدالت ، قوم گرایی و انسجام اجتماعی رابطه وجود دارد و این رابطه به چه میزان است ؟ با توجه به مطالب ذکرشده ، سؤالات این تحقیق عبارتند از: ١.
blau تحلیل خود را از سطح تبیین کنش افراد به سطح تبیین ساختارهای اجتماعی ارتقا داده و از طریق مفاهیم نظریۀ مبادله ، به موضوع پیوستگیهای گروهی میپردازد و معتقد است روابط ساختاری حاصل از مبادله میان اعضای یک جامعه میتواند یکپارچگی آن ها را تقویت کند (ریتزر، ١٣٨٤: ٥٧٠)؛ و عدم شکل گیری و تحقق مبادله بر اساس عدالت توزیعی به نارضایتی سیاسی، اجتماعی، شورش ، بحران و در نهایت کاهش انسجام منجر خواهد شد (کوثری ، .
نتایج تحلیل واریانس یک طرفۀ جدول ٤ نشان میدهد که بین افراد با گروه های درآمدی مختلف در برخورداری میزان انسجام اجتماعی با مقدار (٦/٦ = F) و سطح معناداری (٠/٠٠٠)، تفاوت وجود دارد.