چکیده:
حههدیث معصههومان )علههل( همههواره یکههی از منههابع مهههم در اسههتنباط معههارف دینههی درگستره های مختلفی بوده است. تو ،هه بهه ایهن مقولهه چنهان ذههن و ضهمیر برخهی عالمهانامامیهه، یعنهی محه دثان و ن ص گرایهان را بهه خهویش مشهغول داشهته کهه بهه خهویش ا،هازهنمی دادنههد از حهههدود و ثغهههور ترسهههیم شهههده در روایههات فراتهههر رونهههد. بهههر همهههین اسهههاس، درعرصه های گونه گونی چون کلام، تفسیر، فقه و.. تنها می کوشیدند که از رهگذر نقهل نه صاحادیث و تبویب آن، نظام فکری خویش را عرضه سازند. عدم تصری بهه اندیشهه و ارا ههضمنی آن در خلال متون روایی، بازشناخت آن را دشوار ساخته است. محمد بن حسهنص فار یکی از ن ص گرایانی است که با نگارش کتابی روایی چون بصها ر الهدر،ا تکوشهیدهتا نگره خویش در گستره اعتقادات و به صورت خها ص امامهت را بهه منصهه ظههور در آورد.تحلیل باب بندی کتاب و در کنار هم قرار دادن متون روایی مشابه در آن نشان می دهد کهدغدغهه های اصهلی صه فار در عرصهه امامهت پژوهی، ضهرورت و،هود امهام و ویژگی ههای اواسهت. او در میهان ویژگی ههای امهام بهر علهم و مسها ل در پیونهد بها آن چهون منهابع، وسهایدریافت و گستره آن و قدرت تأ کید بسیار دارد.
خلاصه ماشینی:
"/> او در کنار علم، بابهایی چند را به «قدرت» ائمه اختصاص داده و با آوردن تعداد احادیث قابل توجه و اختصاص عناوین باب روشن و صریح، این صفت امام را برجسته کرده است؛ هر چند که به تصریح پارهای از روایات بصائر، سرچشمۀ قدرت امام، علم و دانایی او است، ولی بسامد بسیار روایات مربوط به قدرت، نشان از پررنگ بودن این مؤلفه در ذهن صفار دارد؛ حال، آن که صفتی مهم چون «عصمت» - که محدثان و عالمان پسین بر آن بسیار تأکید دارند - در بصائر الدرجات جز در ضمن اشاراتی کوتاه، ظهور و بروز چندانی ندارد.
"/> ب) علم به ظاهر و باطن قرآن بنا بر احادیث بصائر الدرجات تمامی قرآن فرو فرستاده بر رسول خدا، یعنی ظاهر و باطن آن، تنها نزد اوصیای او _ ائمه( _ وجود دارد<FootNote No="514" Text=" همان، ص213، ح1 - 2 و 4 - 6.
موجه ساختن دامنۀ گستردۀ علوم اهل بیت یکی از اینها است؛ برای نمونه، آگاهی ائمه از آنچه در آسمان و زمین و بهشت و دوزخ است و همچنین علم به وقایع گذشته و آینده از جملۀ این پیامدها است؛ چه قرآن «تبیان کل شئ»<FootNote No="516" Text=" سوره نحل، آیه 89.
د) کتابها صفار مواردی را در عداد منابع علم امام میآورد که در روایات، عنوان کتاب، صحیفه، مصحف یا دیوان را بر خود دارد و از پیشینیان به میراث رسیده است؛ مانند: د _ 1) کتابهای انبیای پیشین این کتابها تحت سنت کلی توارث علم به رسول خدا و ائمه رسیده است.