چکیده:
هدف اصلی این مقاله بررسی و تحلیل چیستی و ماهوی بیداری اسلامی و تاثیر آن بر مناسبات قدرت در نظام بین الملل در دو سطح منطقه ای و بین المللی است . سوال اصلی این پژوهش این است که بیداری اسلامی کدام سطح از نظام بین الملل را تغییر داده است یا خواهد داد؟ به تعبیر دیگر، بیداری اسلامی باعث تغییر نظام بین الملل خواهد شد یا تغییر در نظام بین الملل ؟ فرضیه اصلی پژوهش این است که بیداری اسلامی موجب تغییر در مناسبات قدرتی داخل و بین دولت های ٣ منطقه و فرامنطقه ای شده است و اگر سیاست مصادره ٤ بیداری اسلامی و بحران سازی غرب در سوریه به مثابه زخمی بر پیکر بیداری اسلامی نبود، تغییر ساختاری را در نظامات و مناسبات منطقه ای و فرامنطقه ای به دنبال داشت . هرچه هست ساخت سیاست و قدرت داخلی و منطقه ای خاورمیانه دوران گذار به ثبات را طی می کند. بنابراین بیداری اسلامی با ویژگی های درونی و محیطی خود به شکل گیری بلوک جدیدی از قدرت خواهد انجامید که تغییر در مناسبات قدرت (توزیع نابرابر و ایجاد اتحادها و ائتلاف های جدید) در نظام بین الملل را در پی خواهد داشت . روش تحقیق تحلیلی ـ تاریخی ٥ و توصیفی ـ تبیینی ٦با استفاده ترکیبی از حوزه ها و مفاهیم میان رشته ای ٧ در رشته های مطالعات استراتژیک ، تجزیه و تحلیل سیاست خارجی و سیاست تطبیقی و سیاست گذاری امنیت ملی و مسئله حقوق بشر خواهد بود.
خلاصه ماشینی:
"در این زمینه این سؤال ها مطرح است که بیداری اسلامی با آن ویژگی های درونی و شرایط محیطی و جغرافیایی و پیامدهای داخلی ، منطقه ای و جهانی که دارد، چه تأثیری بر مناسبات نظام بین الملل خواهد گذاشت ؟ آیا قدرت جدیدی را به دنیای معاصر و آینده نظام بین الملل ارائه خواهد کرد که بر مبنای این قدرت جدید، ساختار اصلی نظام بین الملل یا اصول حاکم بر آن یا اصل توزیع قدرت در نظام جهانی را با چالش جدی روبه رو کند؟ یا اینکه این بیداری اسلامی و پیامدهای مهم آن به عنوان یک عامل ، بلوک بندی جدیدی را در عرصه قدرت بین الملل ایجاد خواهد کرد و نوعی نظام دوقطبی یا چندقطبی جهانی را به وجود خواهد آورد؟ در چنین وضعیتی آیا کشورهای اسلامی ، با مفروض دانستن اتحاد میان آنها، به تنهایی توانایی ایجاد چنین بلوکی را خواهند داشت که با ظهور یک بلوک جدید قدرت ، مناسبات یا ساختار حاکم بر نظام بین الملل را با چالش جدی روبه رو کنند یا اینکه این کشورها در ائتلاف و اتحاد با سایر قدرت های شرقی نظیر روسیه و چین ، که موجودیت شان توسط نظام سلطه یا هژمونی سلطه مورد تهدید است ، دست به چنین بلوک قدرتی بزنند و در برابر نظام بین الملل موجود و توزیع نابرابر قدرت آن ، فعال شوند و بلوک بندی جدیدی از قدرت را به نظام بین الملل تحمیل کنند؟ به نظر می رسد بازیگرانی مثل ایران ، روسیه و چین علاقه مندند بازی را از نگاه منطقه ای و محدود کردن نقش و نفوذ غربی ها دنبال کنند.
کشورهای اسلامی بر اساس اصول اعتقادی و آرمانی خود ضمن رد وضعیت تبعیض آمیز و ناعادلانه موجود و با بهره گیری از موج عظیم بیداری اسلامی و پتانسیل امت اسلامی و شرایط و ویژگی های حیاتی خود می توانند به صورتی کاملا فعال وارد عرصه مناسبات جهانی شوند و با ایجاد اتحاد و ائتلاف درون تمدنی و در صورت نیاز با سایر تمدن های شرقی ، نظام ناعادلانه حاکم بر نظم بین الملل را با چالش جدید روبه رو کنند؛ به خصوص که در شرایط فعلی ، کشورهای مدعی غربی خود با بحران های جدی سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی روبه رو هستند و توانایی تأثیرگذاری آنها نیز تحت تأثیر این مشکلات قرار گرفته است ."