چکیده:
دیاکسید کربن ناشی از احتراق سوختهای فسیلی با داشتن بیشترین سهم از گازهای گلخانهای، مهمترین عامل آلودگی هواست. صنایع محصولات کانی غیرفلزی با داشتن سهم 8/25 درصدی در سال 1390، بیشترین نقش را در انتشار آلودگی دیاکسید کربن صنایع ده نفر کارکن و بیشتر ایران داشته است. داشتن آگاهی از چگونگی تغییرات این نوع آلودگیها مستلزم توجه به عوامل مختلف مؤثر در انتشار آنها است. بر همین اساس در مطالعه حاضر، انتشار دیاکسید کربن در صنایع محصولات کانی غیرفلزی ایران طی دوره 1390-1379، به شش عامل اثر فعالیت، اثر ساختار بینبخشی، اثر ساختار درونبخشی، اثر شدت انرژی، اثر ترکیب سوخت و اثر ضریب انتشار تجزیه میشود و با استفاده از روش LMDI، اثر تغییر در هر یک از این عوامل بر تغییرات انتشار دیاکسید کربن مورد بررسی قرار میگیرد. نتایج حاصله نشان میدهد که تغییرات در اثر فعالیت، اثر ساختار بینبخشی و اثر ضریب انتشار بهترتیب بیشترین تأثیر را بر رشد انتشار دیاکسید کربن صنایع محصولات کانی غیرفلزی داشتهاند و در نقطه مقابل، تغییرات اثر شدت انرژی، اثر ساختار درونبخشی و اثر ترکیب سوخت عوامل اصلی کاهش انتشار دیاکسید کربن بودهاند.دیاکسید کربن ناشی از احتراق سوختهای فسیلی با داشتن بیشترین سهم از گازهای گلخانهای، مهمترین عامل آلودگی هواست. صنایع محصولات کانی غیرفلزی با داشتن سهم 8/25 درصدی در سال 1390، بیشترین نقش را در انتشار آلودگی دیاکسید کربن صنایع ده نفر کارکن و بیشتر ایران داشته است. داشتن آگاهی از چگونگی تغییرات این نوع آلودگیها مستلزم توجه به عوامل مختلف مؤثر در انتشار آنها است. بر همین اساس در مطالعه حاضر، انتشار دیاکسید کربن در صنایع محصولات کانی غیرفلزی ایران طی دوره 1390-1379، به شش عامل اثر فعالیت، اثر ساختار بینبخشی، اثر ساختار درونبخشی، اثر شدت انرژی، اثر ترکیب سوخت و اثر ضریب انتشار تجزیه میشود و با استفاده از روش LMDI، اثر تغییر در هر یک از این عوامل بر تغییرات انتشار دیاکسید کربن مورد بررسی قرار میگیرد. نتایج حاصله نشان میدهد که تغییرات در اثر فعالیت، اثر ساختار بینبخشی و اثر ضریب انتشار بهترتیب بیشترین تأثیر را بر رشد انتشار دیاکسید کربن صنایع محصولات کانی غیرفلزی داشتهاند و در نقطه مقابل، تغییرات اثر شدت انرژی، اثر ساختار درونبخشی و اثر ترکیب سوخت عوامل اصلی کاهش انتشار دیاکسید کربن بودهاند.
Carbon Dioxide (CO2) resulting from the combustion of fossil fuels has the highest share of greenhouse gas emissions. Non-metallic mineral products industries with a share of 25.8 per cent had a significant role in CO2 emissions of Iranian ten people or more industries at 2011. In order to have knowledge about the changes of such pollutions, the recognition of the influencing factors of emissions of them is required. In this study, using the LMDI approach, the changes in total CO2 emissions in Iranian non-metallic mineral products industries are traced back to changes in activity level, structural change between sectors, structural change within sectors, energy intensity, fuel mix and emission factors, over the period of 2000 – 2011. The results indicate that the changes in the activity level, structural change between sectors and emission factors are the major factors of increasing CO2, respectively. In contrast, changes in the energy intensity, structural change within sectors and fuel mix factors have decreased the CO2 emissions of such industries.
خلاصه ماشینی:
بر همین اساس مطالعه حاضر با استفاده از آمار و اطلاعات کارگاههای صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر ایران، به تجزیه عوامل مؤثر بر انتشار آلودگی CO2 در صنایع محصولات کانی غیرفلزی ایران در سطح کدهای چهاررقمی ISIC طی دوره زمانی 1390-1379 به شش عامل اثر فعالیت، اثر ساختار بینبخشی، اثر ساختار درونبخشی، اثر شدت انرژی، اثر ترکیب سوخت و اثر ضریب انتشار میپردازد و با بهکارگیری روش LMDI، اثر تغییر در هر یک از عوامل مذکور را بر روی تغییرات انتشار CO2 صنایع مزبور مورد بررسی قرار میدهد.
بدین ترتیب، میزان کل انتشار CO2 صنایع محصولات کانی غیرفلزی را، با در نظر گرفتن دو گروه موجود برای این صنایع و نیز فعالیتهای موجود برای هر یک از این گروهها، میتوان به شش عامل اثر فعالیت، اثر ساختاری بینبخشی، اثر ساختاری درونبخشی، اثر شدت انرژی، اثر ترکیب سوخت و اثر ضریب انتشار تجزیه Ang به منظور مشاهده اثبات رابطه فوق به (Wood and Lenzen, 2006, pp.
5. تجزیه و تحلیل یافتهها نتایج تجزیه تغییرات انتشار CO2 صنایع محصولات کانی غیرفلزی ایران به تغییرات ناشی از اثرات فعالیت، ساختاری بینبخشی، ساختاری درونبخشی، شدت انرژی، ترکیب سوخت و ضریب انتشار طی کل دوره 1 در نمودار (1) آمده است.
بر همین اساس در مطالعه حاضر، انتشار CO2 در صنایع محصولات کانی غیرفلزی ایران طی دوره 1390-1379، به شش عامل اثر فعالیت، اثر ساختار بینبخشی، اثر ساختار درونبخشی، اثر شدت انرژی، اثر ترکیب سوخت و اثر ضریب انتشار تجزیهشده و با استفاده از روش LMDI، اثر تغییر در هر یک از این عوامل بر تغییرات انتشار CO2 مورد بررسی قرار گرفت.