چکیده:
این نوشتار به مقایسه داستانهای «حی بن یقظان» و «رابینسون کروزوئه» میپردازد تا از این طریق تأثیر یا عدم تأثیر دفو از داستان ابن طفیل مشخص شود، از این رو ابتدا جنبه محتوایی آن بر اساس بررسی موضوع و درونمایه تحلیل میشود؛ سپس جنبه ساختاری آن با تکیه بر پیرنگ، شخصیت، زاویه دید، صحنه(زمان و مکان) و پایانبندی مورد بررسی قرار میگیرد؛ و در نهایت شباهتها و تفاوتهای ساختاری و محتوایی داستان دفو و ابن طفیل ذکر میگردد. یافتههای پژوهش حاضر گویای این واقعیت است که این دو داستان در ساختار و محتوا به هم شبیه هستند. این شباهت در جنبههای ساختاری، بیشتر از ابعاد محتوایی است.
خلاصه ماشینی:
خوانش تطبیقی "حی بن یقظان" و "رابینسون کروزوئه" تاریخ دریافت: 27/1/94 صابره سیاوشی 1 * تاریخ پذیرش: 12/3/94 لیلا جدیدی 2 چکیده این نوشتار به مقایسه داستانهای «حی بن یقظان» و «رابینسون کروزوئه» میپردازد تا از این طریق تأثیر یا عدم تأثیر دفو از داستان ابن طفیل مشخص شود، از این رو ابتدا جنبه محتوایی آن بر اساس بررسی موضوع و درونمایه تحلیل میشود؛ سپس جنبه ساختاری آن با تکیه بر پیرنگ، شخصیت، زاویه دید، صحنه(زمان و مکان) و پایانبندی مورد بررسی قرار میگیرد؛ و در نهایت شباهتها و تفاوتهای ساختاری و محتوایی داستان دفو و ابن طفیل ذکر میگردد.
نقاط اشتراک و اختلاف این دو داستان در چیست؟ پیشینه پژوهش داستانهای «رابینسون کروزوئه» اثر دانیل دفو و «حی بن یقظان» از ابن طفیل اندلسی پیش از این، به صورت جداگانه از جنبههای گوناگونی مورد بررسی قرار گرفتهاند؛ اما تا کنون به صورت تطبیقی و از دو جنبه ساختاری و محتوایی به آنها پرداخته نشده است.
فاروق سعد در کتاب «حی بن یقظان» به تاریخ نگارش داستان دفو اشاره میکند و مینویسد: «دانیل دفو قصه خود را براساس ماجرایی واقعی که در سال 1705م برای یک ملوان جوان به نام الکساندر سلکیرک اتفاق افتاد، نوشته است و ترجمه انگلیسی «حی بن یقظان» ابن طفیل اندلسی نیز در سال 1708م در لندن منتشر گردید و این در حالی است که قصه رابینسون 11 سال پس از این تاریخ یعنی سال 1719م به رشته تحریر درآمد»(نک: سعد، 1974: 43).