چکیده:
روشهای تصمیمگیری چند شاخصه مجموعهای توانمند از تکنیکها و فرایندها را برای ساختار مسائل تصمیمگیری، طراحی، ارزیابی و اولویتبندی گزینههای تصمیمگیری فراهم میآورد. هدف این مقاله تحلیل میزان روایی روشهای تصمیمگیری چندشاخصه در تعیین پهنههای مناسب توسعه شهری در شهرستان آذرشهر با استفاده از معیارهای شیب، جهت جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا، کاربری اراضی، فاصله از رودخانه، فاصله از محدودههای شهری،فاصله از گسل و فاصله از جادههای اصلی است. از روشهای تصمیمگیری چند شاخصه، روش مجموع ساده وزنی[1]، تکنیک رتبهبندی براساس تشابه به حد ایدهآل[2]، تکنیک ویکور[3]، روش تحلیل سلسلهمراتبی[4]انتخاب شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل فضایی در سیستم اطلاعات جغرافیایی در 5 طبقه بسیار نامناسب، نامناسب، تا حدودی مناسب، مناسب و بسیار مناسب طبقهبندی شده و برای ارزیابی میزان روایی روشها از ضرایب صحت کلی[5] و کاپا[6] توسط نرمافزار ERDAS IMAGINEاستفاده شد. برابر با نتایج بهدستآمده، روش تحلیل سلسلهمراتبی به ترتیب با ضرایب صحت کلی 93/86 و ضریب کاپا 14/83درصد بیشترین مقدار روایی را در میان انواع روشهای مورد ارزیابی برای پهنهبندی مناسب توسعه شهری بهدست آورد؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت که روش تحلیل سلسلهمراتبی با بیشترین مقادیر نسبت به سایر روشها بهینهترین مدل با موضوع موردبحث در منطقه مورد مطالعه است.
خلاصه ماشینی:
هدف این مقاله تحلیل میزان روایی روشهای تصمیم گیری چندشاخصه در تعیین پهنه های مناسب توسعه شهری در شهرستان آذرشهر با استفاده از معیارهای شیب ، جهت جغرافیایی ، ارتفاع از سطح دریا، کاربری اراضی ، فاصله از رودخانه ، فاصله از محدودههای شهری، فاصله از گسل و فاصله از جاده های اصلی است .
بر این اساس پرسش بنیادین پژوهش این است که براساس چهار روش تصمیم گیری چندشاخصه شامل روش مجموع ساده وزنی ، تکنیک رتبه بندی براساس تشابه به حد مطلوب، تکنیک ویکور١ و روش تحلیل سلسله مراتبی که در سالهای اخیر پر تکرارترین روشهای کاربردی تصمیم گیری در کشور بوده، کدام یک برای برآورد پهنه های توسعه شهری براساس محاسبه روایی دو ضریب صحت کلی و ضریب کاپا توسط نرمافزار ERDAS IMAGINE مناسب تر و از دقت بیشتری برخوردار است ؟ ٢- مبانی نظری تبیین کننده ارزیابی میزان روایی روشهای تصمیم ری چندشاخصه برای نخستین بار در دهه ١٩٦٠ روش های تصمیم ری چندمعیاره برای کـاهش مشـکلات در انطبـاق نظرات مختلف و اجرا کردن مقادیر زیادی از اطلاعات و داده ها در فرایند تصـمیم یـری پدیـد آمدنـد (زوپونیدیس ٢ و دومپوس ٣، ٢٠٠٢).
در این پژوهش نیز جهت ارزیابی میزان روایی روش های تصمیم ری چند شاخصه تلفیق شده با داده های فضایی در نرمافزار سیستم اطلاعات جغرافیایی از آن استفاده شده است .