چکیده:
ارزیابی عملکرد و اندازهگیری کارایی شرکتهای تولیدکنندۀ نرمافزار بهعنوان مجموعهای از شرکتهای دانشبنیان و مقایسۀ آنها با توجه به نامشخص بودن فرایندهای درونی و مراحل مشترک بین آنها و نادیده انگاشتن این فرایندها بهوسیلۀ مدلهای مرسوم تحلیل پوششی دادهها و نیز چگونگی در نظر گرفتن این فرایندها در محاسبۀ کارایی از مسائلی هستند که این مقاله در پی بررسی آنهاست. هدف تعیین مراحل و فرایندهای درونی مشترک اجرای فعالیتهای نوآورانه در این شرکتها و سنجش کارایی مراحل و کارایی کل هر شرکت در یک دورۀ چهارساله است. از بررسی ادبیات و مصاحبه با خبرگان مشخص شد که همۀ شرکتها دارای دو مرحلۀ متوالی تولید دانش و بهرهبرداری از آن هستند. برای تعیین کارایی کل و مراحل، از تحلیل پوششی دادههای شبکهای-رویکرد نظریۀ بازی استفاده شده است. مدلسازی با روش رهبر- پیرو (بازی استاکلبرگ) انجام گرفت. پس از حل نتایج نشان میدهد کاراییکل همۀ شرکتها کمتر از یک است و در مرحلۀ اول فقط دو شرکت از سیوهشت شرکت بررسیشده و در مرحلۀ دوم فقط سه شرکت کاملا کارا هستند.
The performance evaluation and efficiency measurement of software companies and compare them together as a set of knowledge-based activities due to the unknown of internal processes and stages common to these companies and ignoring these processes in performance evaluation by data envelopment analysis models and how to consider these processes and procedures for calculating efficiency of each stage and overall efficiency of each company are the issues that this article effort to study them. The main objects of this study are determination the common stages and processes of innovation activities in software companies and measurement of the innovation efficiency of each stages and the overall efficiency of each company over a period of four years. The literature review and experts interviews revealed that each company has two series stages of knowledge production and exploitation processes. To determine the efficiency of each stage and the overall efficiency we used network data envelopment analysis- game theory approach. The modeling is done by the leader-follower method or Stackelberg game for two stages and their solved using GAMS software. The results show that the overall efficiency of all companies is less than one and in the first stage, only two of the 38 companies and in the second stage, only three of them are full efficient. It is suggested that inefficient firms at every stage follow its determined benchmarks to improve their operations.
خلاصه ماشینی:
مسئله اي که اين پژوهش در پي پاسخ بـه آن اسـت ، ارزيـابي و سـنجش عملکـرد نوآورانـة شـرکت هـاي دانش بنيان و نحوه و روش اين ارزيابي و نيز تعيين مقدار کارايي هـر مرحلـه و کـارايي کـل هـر شرکت و ضعف مدل هاي مرسوم تحليل پوششي داده هـا در ايـن زمينـه اسـت .
رويکرد تحليل پوششي داده هاي استاندارد: براي محاسبة کـارايي سـازمان هـاي دو يـا چندبخشي با استفاده از مدل هاي DEA استاندارد، دسـت کـم دو روش وجـود دارد: الـف ) روش ترکيب (جعبة سياه ): اين روش که همان روش سنتي يا مرسوم است عبـارت اسـت از ترکيـب و يکي کردن بخش ها و فرايندهاي يک واحد تصميم گيرنده با استفاده از جمع کـردن بخـش هـاي مختلف و ديدن آن ها بـه صـورت يـک شـرکت (بخـش ) واحـد، کـه بـراي مثـال در شـکل ٣ از ورودي هاي بخش هاي يک ، دو و سه براي توليد خروجي هاي يک ، دو و سـه اسـتفاده مـي کنـد.
ورودي هاي مرحلة دوم : با بررسي مطالعات انجام گرفته از ميزان کل هزينه هـا بـه جـز هزينـة R&D به عنوان معيار سنجش براي کمـک بـه بهـره بـرداري و تجـاري سـازي دانـش و فـروش محصولات استفاده شده است .
بنابراين علاوه بر خروجي هاي مرحلة اول ، از متوسـط ميـزان کـل هزينة شرکت به جز هزينة تحقيق و توسعه نيز به عنوان ورودي اين مرحله استفاده شده است .