چکیده:
هدف از این مطالعه ، ضمن سازگار نمودن آمارهای موجود از راه روشهای مقتضی ، رهیافت خود توزیع با وقفههای گسترده ی (ARDL) – به دلیل برتری این رهیافت نـسبت بـه روشهـای آلترناتیو- بهمنظور برآورد الگو بهکار گرفته شده است . نتایج این پژوهش حـاکی از ایـن اسـت کـه ضرایب بلندمدت برآورد شده برای نهادههای نیرویکار ، سرمایه ، فرآوردههای نفتی و برق معنیدار و بهترتیب معادل 0/06 ،0/11 ،0/29 و 0/45 بوده که بیانگر تـأثیر مثبـت بلنـد مـدت هـر یـک از نهادههای یادشده از جمله فرآوردههای نفتی و برق بر تولید بخـش کـشاورزی ، طـی دورهی مـورد مطالعه (1346-1383) است . همچنین مقدار ضریب های استاندارد شده برای هر یک از نهادههای یادشده ، بهترتیب برابر 0/098 ،0/12 ،0/029 و 1/63 محاسبه شده است . مقایسهی ضریب برآورد شدهی بلندمدت و نیز ضریب استاندارد شدهی نهادهی برق با مقادیر متناظر مربوط به فرآوردههای نفتی- و نیز سایر نهادهها - حاکی از اهمیت شایان توجه نهادهی بـرق در تولیـد بخـش کـشاورزی بوده ، لذا بکارگیری نهادهی بـرق بـه جـای فـرآوردههـای نفتـی ، ضـمن صـرفهجـویی در مـصرف فرآوردههای نفتی و نیز افزایش بیشتر تولید ، میتواند به کاهش آلودگیهای زیستمحیطی - کـه یکی از مؤلفه های اصلی مورد نظر در توسعهی پایدار است- منجر شود . همچنین مقایسهی ضرایبکوتاهمدت و بلند مدت بیانگر این مطلب اسـت کـه اگرچـه در بلندمـدت تـأثیر نهـاده هـا از جملـه فرآوردههای نفتی و برق بر تولید ، شایان توجه بوده ، اما اثرگذاری بر تولید در کوتاهمـدت ، نـاچیز بوده است. سرانجام ، ضریب مربوط به جزء تصحیح خطا برابر 0/07- برآورد شده که نشاندهندهی این است که در هر دوره ، 7 درصد از خطای عدم تعادل دورهی پـیش تعـدیل مـیشـود . بـر ایـن اساس میتوان نتیجه گرفت که سرعت تعدیل در بخش کشاورزی پایین بوده و لـذا در ایـن بخـش نمیتوان بر تأثیرگذاری سیاستها در کوتاه مدت چندان امیدوار بود.
In this study، Auto Regressive Distributed Lag (ARDL) approach has been used to estimate the importance of oil products and electricity with other factors in production of agricultural products. The results of this research indicate that the estimated long-run coefficients for the factors of labor، capital، oil products، and electricity have been significant and equal to 0.29، 0.11، 0.06، and 0.45 respectively، which indicated
positive role of mentioned factors including oil products and electricity in agricultural production over the study period (1967-2004). Also the coefficients of mentioned factors were equal to 0.029، 0.12، 0.098، and 1.63 respectively. The comparison of the estimated long-run coefficient and also the standardized coefficient of electricity factor with the corresponding amounts of oil products showed importance of electricity
factor in production of agricultural products. Therefore، use of electricity instead of oil products، besides reduction in consumption of oil products، could lead to reduction in pollution. Comparison of short-run with longrun coefficients showed that although the effect of factors including oil products and electricity on production were considerable in the long-run. Finally، the coefficient of error correction component showed that 7
percent of the disequilibrium error of former period is adjusted in succeeding period. This leads to the conclusion that adjustment speed is low in agricultural sector.
خلاصه ماشینی:
"(1991 اگرچه تاکنون در خارج از کشور مطالعاتی بی شمار در زمینه ی مورد بحث صورت پذیرفته – که از آن جمله می توان به مطالعات برنت و وود (١٩٧٥) مبنی بر ارتباط جداپذیر ضعیف انرژی با نیروی کار در تابع تولید ، راجری (١٩٨٣) در ارتباط با ضریب کشش انرژی نسبت به تولید در کانادا ، فریتز (١٩٨٤) مبنی بر معرفی انرژی به عنوان یکی از مهم ترین پارامترهای اصلی در جریان 1- Ordinary Least Square 2 - Stationary 3 - Spurious Regression توسعه ی کشورهای جهان سوم ، مسیح و مسیح (١٩٩٨) در بررسی اثرات متقابل درآمد ملی ، مصرف انرژی و سطح قیمت ها در کشورهای گوناگون ، آکیل و بات (٢٠٠١) به منظور بررسی رابطه ی علی بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی و مصرف انرژی و اشتغال در پاکستان ، گلاسر (٢٠٠٢) جهت بررسی رابطه ی میان درآمد و مصرف انرژی در کشور کره جنوبی برای افق زمانی ١٩٩٠-١٩٦١ و غیره اشاره کرد- با این حال مطالعات انجام شده در زمینه ی این پژوهش در کشور معدود بوده که از آن جمله می توان مطالعات مولوی پور (١٣٧٩) ، هژبرکیانی و رنجبری (١٣٨٠) و زیبایی و طرازکار (١٣٨٣) را نام برد .
٣ در این پژوهش هر 1- Cointegration 2- Auto Regressive Distributed Lag (ARDL) ٣ - از آن جا که در بخش کشاورزی ، مالکیت ، بیشتر در اختیار بخش خصوصی بوده و انتظار می رود بخش خصوصی در ناحیه ی دوم تولید عمل نماید ، لذا اشکال وارده بر فرم تبعی کاب - داگلاس مبنی بر نشان دادن صرف ناحیه ی دوم یک از حامل های انرژی شامل فرآورده های نفتی و برق به عنوان متغیرهای توضیحی در کنار دو نهاده ی دیگر (یعنی نیروی کار و سرمایه ) ، در الگو گنجانیده شده اند ."