چکیده:
افزایش فرسایش خاک به عنوان خطری برای رفاه انسان و حتی برای حیات او به شمار می رود. برآورد فرسایش خاک برای توسعه روش های حفاظتی از فرسایش در جهت مدیریت پایدار حوضه های آبخیز ضروری به نظر می رسد. عدم وجودو یا کمبودآمارو اطلاعات در زمینه فرسایش خاک و تولید رسوب دربسیاری ازحوضه های آبخیزکشور،استفاده ازفن آوری های نوین را ضروری ساخته است . هدف این پژوهش واسنجی مدل راسل که پارامترهای آن با استفاده از سامانه های اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور به دست آمده و همچنین شناسایی مناطقی در حوضه آبخیز سیخوران است که بیش تر در خطر فرسایش قرار دارند. فاکتور فرسایندگی باران (R) پس ١- کارشناسی ارشد سیستم اطلاعات جغرافیایی ، اداره آب منطقه ای کردستان . gmail.com@E-mail: mohamad.kamangar٦٣٢- استاد گروه سنجش ازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دانشکده انسانی دانشگاه تربیت مدرس . gmail.com@E-mail: Farajzam٢٠٠٠ ٣- کارشناسی ارشد سنجش ازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه هرمزگان . ٤- دانش آموخته کارشناسی ارشد محیط زیست ، دانشکده منابع طبیعی ، دانشگاه هرمزگان . از ایجاد یک رابطه رگرسیونی در ایستگاه های هیدرومتری استان هرمزگان محاسبه و سپس درون یابی گردید. تخمین مقادیر فرسایش پذیری (K) با استفاده از نقشه خاک و داده های نقشه برداری زمینی درسته حوضه به دست آمد. فاکتور پوشش گیاهی با استفاده از نمایه گیاهی NDVI و عامل طول و درجه شیب نیز با استفاده از مدل رقومی ارتفاعی محاسبه شد. به علت عدم انجام عملیات حفاظتی در سطح حوضه آبخیز، عامل عملیات حفاظتی برابر یک در نظر گرفته شد. بر اساس نتایج به دست آمده ، بیش ترین میزان فرسایش متوسط سالیانه در حوضه آبخیز سیخوران ، مربوط به مناطق جنوبی است . نتایج حاصل از همبستگی میان فرسایش خاک و عوامل مدل RUSEL محاسبه گردید که مشخص شد عامل طول و درجه شیب بیش ترین همبستگی (%٦٨=R٢) را با فرسایش خاک در حوضه مورد مطالعه دارد. نتایج این پژوهش نیز با یکی از ایستگاه های رسوب سنجی منطقه تطبیق داده شد که با همبستگی ٨٢/٧ موثر بودن استفاده از فن آوری های RS و GIS را جهت تخمین کمی مقادیر فرسایش خاک اثبات نمود.
خلاصه ماشینی:
نتایج این پژوهش نیز با یکی از ایستگاه های رسوب سنجی منطقه تطبیق داده شد که با همبستگی ٨٢/٧ مؤثر بودن استفاده از فن آوری های RS و GIS را جهت تخمین کمی مقادیر فرسایش خاک اثبات نمود.
در رابطه با به کار بردن سنجش از دور و جی آی اس و استفاده از معادله اصلاح شده در برآورد فرسایش خاک می توان به مطالعات پور عبدالله (١٣٨٤) با استفاده از مدل 9- Pandey et al 10- Lorito et al 11- Guzman et al 12- Prasannakumar et al 13- Beskowet al 14- Revised Universal Soil Loss Equation 15- Remortel et al 16- Wang et al 17- Kouli et al RUSEL و SWAT جهت مدل سازی رسوب و مقایسه نتایج آن ها با مقادیر واقعی در حوضه امامیه را نام برد که به این نتیجه رسید دو مدل به ترتیب مقدار رسوب را حدود ٥ و ١٢١ درصد بیش تر از مقدار واقعی برآورد کرده اند.
هدف این پژوهش واسنجی مدل راسل که پارامترهای آن با استفاده از سامانه های اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور به دست آمده و همچنین شناسایی مناطقی در حوضه آبخیز سیخوران است که بیش تر در خطر فرسایش قرار دارند.
هدف این پژوهش واسنجی مدل راسل که پارامترهای آن با استفاده از سامانه های اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور به دست آمده و همچنین شناسایی مناطقی در حوضه آبخیز سیخوران است که بیش تر در خطر فرسایش قرار دارند.