چکیده:
یکی از جنبه های مهم گردشگری ، گردشگری طبیعت گرا با زیرشاخه ساحلی می باشد (اکوتوریسم ساحلی ). استفاده از ساحل جهت این صنعت باید همراه با برنامه زمانی و مکانی و داشتن نواحی مطلوب آسایش محیطی برای برنامه ریزی زیربنایی گردد. پارامترهای مهم مکانی ، وابسته به نوع ساحل ، ارتفاع ، جنس ، شیب و محدوده های مناسب سطحی است و پارامترهای مهم زمانی وابسته به عناصر اصلی اقلیمی نظیر درجه حرارت ، رطوبت نسبی ، سرعت باد و تابش نور خورشید است که به صورت مدل های مختلف آسایش زیست اقلیمی مانند جداول سایکرومتریک و یا روش هایی که توسط گیونی ، الگی ، اوانز، بیکر و ... کارشده است . روش کار در این تحقیق به صورت تحلیلی ـ کاربردی به همراه عملیات میدانی و استفاده از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) است و هدف آن شناخت و ارائه نقشه محدوده های مکانی و زمانی مناسب استفاده از ساحل در قالب آسایش زیست اقلیمی می باشد. نتایج این تحقیق با توجه به مورفولوژی مناسب مکانی ساحل در کل استان گیلان ، فصل بهار در شرایط غیرآسایشی و در فصل تابستان ساحل انزلی دارای بیشترین شرایط آسایشی است . ساحل از رضوانشهر تا هشتپر در تمامی ماه های فروردین تا شهریور دارای محدوده زمانی آسایشی نمی باشد. ولی بیشترین آسایش زیست اقلیمی در ماه های خرداد، تیر و مرداد در ساحل انزلی و لنگرود گیلان وجود دارد که به صورت نقشه های ماهانه محدوده های مطلوب زمانی و مکانی استفاده از ساحل ارائه شده است . امروزه برنامه ریزی و استفاده صحیح از ساحـــــل ، مورد تاکید فراوان برنامه ریزان مدیریت یکپارچه استفاده از مناطق ساحلی (ITCZM=Integrated Management ) Coastal Zone است تا از هزینه های تکراری جلوگیری شود و نتایج این تحقیق می تواند مقدمه ای بر این مدیریت مطلوب نواحی ساحلی باشد.
خلاصه ماشینی:
"الف ب 220 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 40 60 80 100 120 140 160 180 د ج شکل ٢- موقعیت مطلوب آسایش زیست اقلیمی در کلیموگرام گیونی (الف ) و حداقل مطلوبیت در سیستم الگی (ج )و تمامی ماه ها در شرایط شرجی (ب )در کل سواحل گیلان و نقشه آسایش زیست اقلیمی نواحی ساحلی گیلان بر اساس تعداد ماه های آ سایشی (د) نتیجه گیری از آن جایی که برنامه ریزی برای پتانسیل های محیطی از جمله اکوتوریسم ساحلی و مدیریت یکپارچه ساحل نیازمند استفاده از روش های علمی برای شناخت ساحل از ابعاد مختلف مانند آسایش زمانی و مکانی زیست اقلیمی می باشد بررسی اولیه و مقدماتی امکان سنجی این پتاسیل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) نشان می دهد که نواحی ساحلی آستارا، رضوانشهر تا کیاشهر و لنگرود تا رامسر از نظر مطلوبیت اکوتوریسم آسایش زیست محیطی ساحلی در سواحل گیلان از مزیت بیشتری برخوردار است و می توان با مطالعات تخصصی تر و سنجش کلیه ابعاد طبیعی و انسانی این مزیت را از بالقوه به بالفعل درآورد.
چنانچه مزیت بالقوه آسایش زیست اقلیمی ساحل گیلان به بالفعل درآورده شود با توجه به نتایج مقاله حاضر می تواند تاثیر فراوانی در ابعاد مسایل زیر داشته باشد: ١- افزایش اشتغال و کاهش بیکاری در کل سواحل گیلان ٢- کاهش آلودگی زیست محیطی و حفظ مناطق ساحلی ٣- تقویت پتانسیل ها و زیر ساخت ها و زیربناهای اکوتوریستی ساحل آستارا تا هشتپر با مرکزیت آستارا، رضوانشهر تا کیاشهر با مرکزیت انزلی ، لنگرود تا رامسر با مرکزیت چمخاله لنگرود ٤- کاهش تجاوزات انسانی (خصوصی و غیر خصوصی یا دولتی ) که موجب از بین رفتن مطلوبیت ساحل می گردد."