چکیده:
پژوهش حاضر درصدد است تا علم به غیب امامان( را از منظر قرآن کریم بررسی و اثبات کند. شیوة بحث در این پژوهش تحلیلی، مبتنی بر روش تفسیر موضوعی است. از آیة رویت اعمال (توبه:105) به دست میآید که علاوه بر خدا و رسول او(، جمعی از مومنان نیز حقیقت و باطن اعمال مردم را در دنیا میبینند. ازآنجاکه مشاهدة حقیقت اعمال به صورت عادی برای عموم مومنان امکانپذیر نیست، مراد مشاهدهای است که با موهبت الهی توسط برخی از اولیای الهی یعنی امامان معصوم( انجام میشود. از آیة امت وسط (بقره:143) نیز به دست میآید که جمعی از امت پیامبر(، گواهان بر امت در روز قیامت هستند. چنین شهادتی نیز بدون برخورداری از علم غیب به اعمال بندگان امکانپذیر نخواهد بود. شواهد نقلی نیز موید این هستند که پس از پیامبر اکرم( کسی جز امامان معصوم ادعای علم غیب و ملکوت عالم را نداشته است. مرتبهای از علم غیب نیز برای برخی اولیای خاص الهی ثابت است؛ اما مرتبة کامل آن ویژة پیشوایان معصوم( است.
خلاصه ماشینی:
"» در صدر آیه، ناظر به عالم دنیا و مرحلة پیش از بازگشت انسان به سوی خداست؛ زیرا خداوند پس از اشاره به رؤیت اعمال با حرف «ثم» که بر تراخی دلالت می کند، میفرماید: «سپس به سوی دانای نهان و آشکار بازگردانده میشوید و او شما را به آنچه عمل میکردید، خبر میدهد» که مراد، بازگشت انسان ها به سوی خدا در عالم آخرت است (طبری، 1412، ج11، ص16؛ طباطبایی، 1417، ج9، ص379)؛ ثانیا اختصاص رؤیت اعمال از میان انسان ها، به رسول خدا و مؤمنان در آیة مزبور و نیز قراین منفصل مانند آیات شهادت، به ویژه آیة 143 سورة بقره، بیانگر این است که این رؤیت در دنیا روی می دهد؛ چه، دیدن اعمال در قیامت به خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله و مؤمنان اختصاص ندارد: «فینبئکم بما کنتم تعملون» و در قیامت کافران و منافقان نیز اعمال خود را می بینند؛ زیرا از اوصاف قیامت، «یوم تبلی السرائر» است (طارق:9)؛ یعنی قیامت روزی است که اعمال پنهان انسان، ظهور می یابند و کسی توان کتمان آنها را ندارد: «ولا یکتمون الله حدیثا» (نساء:42)؛ یعنی در آن روز سخنی را از خداوند پنهان نتوانند کرد (طباطبایی، همان)؛ ثالثا چنان که از برخی آیات استفاده می شود، گواهی بر اعمال مردم در دنیا، به معنای تحمل گواهی، بر عهدة امام حاضر در هر عصر است؛ چنان که آیة 117 سورة مائده دربارة گواهی عیسی علیه السلام بر امتش اشعار به این مطلب دارد."