چکیده:
منازعات آبی زمانی اتفاق میافتد که یک منبع آبی، گسترهای بیش از یک کشور داشته باشد و کشورها در نحوه استفاده از آن اختلاف نظر داشته باشند. خاورمیانه از مناطقی است که با بحران آب دست و پنجه نرم میکند. از مهمترین مناطق بالقوه بحران، حوضه دجله و فرات است که برخلاف دیگر حوضهها با مازاد آب و عدم توافق در تقسیم عادلانه روبرو است. امروزه ترکیه با اجرای طرحها و پروژهها و احداث سدهای متعدد میزان آب فرات را برای سوریه و عراق کاهش داده است و موجبات اعتراض آنها را در پی داشته است. این دو کشور خواهان ایجاد یک توافقنامه و تقسیم عادلانه بوده و این دو رود را بین المللی میخوانند، در حالی که ترکیه این دو را رودهای سرزمینی میداند. سوریه و عراق در شرایط فعلی توان مقابله با ترکیه را ندارند. از جمله طرحهای ترکیه در فرات، پروژههای گاپ و ماناوگات و خط لوله صلح میباشد. این مقاله به دنبال آن است که با روشی توصیفی ـ تحلیلی به بررسی وضعیت هیدروپلیتیکی حوضه دجله و فرات بپردازد و چالشهای هیدروپلیتیکی بالقوه و بالفعل مابین کشورهای این حوضه را مورد بررسی قرار دهد. به نظر میرسد با توجه به شرایط موجود، توسعه طرحهای آبی از سوی ترکیه یکی از اصلیترین موانع در راه نیل به اجماع هیدروپلیتیکی در این حوضه آبریز باشد. با توجه به تیره شدن روابط سوریه و ترکیه در جریان ناآرامیهای اخیر سوریه، باید منتظر تشدید اختلافات این دو کشور بر سر این حوضه آبی نیز باشیم.
The relation between government and society in the Middle East is based on silence and passivity which is considered to be odd and specific due to the lack of democratic change and reform in the region. However، there was a dramatic change in the region in 2010 and there was a government collapse in some countries such as Egypt. As the results، the relation between the government and society was investigated from different perspectives. The present study clams that globalization in different economic، social، technological، and cultural led to the emergence of understanding globalized human rights in Egypt. However، the government refrained to accept the political، civil، social، economic، and cultural rights of the society by opposing such changes. The government stimulated the people revolutionary acts by violating the rights and high values of the society such as the right to live، justice، decency، and equality. This issue occurred practically occurred on the streets and ended detached the relation between the government and society in Mobarak presidential era.
خلاصه ماشینی:
تأثیر هیدروپلیتیک بر مناسبات عراق و ترکیه با تأکید بر دجله و فرات افشین کرمی 1 2 جواد حسنزاده زهرا پیشگاهیفرد چکیده منازعات آبی زمانی اتفاق میافتد که یک منبع آبی، گسترهای بیش از یک کشور داشته باشد و کشورها در نحوه استفاده از آن اختلاف نظر داشته باشند.
قرار گرفتن منطقه خاورمیانه در کمربند خشک جهان موجب شده تا این منطقه علیرغم دارا بودن 5 درصد جمعیت جهان تنها 1 درصد آبهای شیرین قابلدسترس را در اختیار داشته باشد که این منابع آب نیز عمدتا به صورت مشترک مورد استفاده قرار میگیرد و بیش از 50 درصد جمعیت این منطقه در حوضههای آبریز مشترک زندگی میکنند که این مسئله رقابتها و منازعاتی را برای استفاده هر چه بیشتر از این منابع محدود به دنبال دارد.
بر خلاف بسیاری از کشورهای حوضه رودخانههای اردن و نیل، ترکیه، سوریه و عراق با کمبود آب مواجه نیستند، بلکه با مشکلات ناشی از مدیریت، سهمبندی و طرحهای توسعه مواجهاند که اختلافاتی جدی را بین آنها ایجاد میکند و این تنشها میتواند به پروژههای عظیم آبیاری و هیدروالکتریکی در دست اجرای آنها، ضربه Kemp and Harkavy Kemp and Harkavy شدیدی وارد کند.
به دلیل آنکه سرچشمه دجله و فرات در خاک ترکیه است، این کشور کنترل میزان آبی را که وارد عراق میشود، در دست دارد.
(مختاریهشی و قادری حاجت، 1388: 66) برخی اظهار میدارند جهت عملی شدن این طرح به همکاری کشورهای منطقه (سوریه، اردن، عربستان، کویت، عمان، امارات متحده عربی، قطر و بحرین) نیاز است و این مسئله با توجه به اختلافات عمیق و ریشهای این کشورها در خصوص مرزها و مسائل سیاسی دیگر و نیز وضعیت بحرانی سوریه و عراق غیرممکن خواهد بود.