چکیده:
هدف این مقاله بررسی شیوه برساخت هویت ازطریق مصرف موسیقی، مخصوصا موسیقی عامه پسند، درمیان جوانان است. ازآنجا که موسیقی امروزه همه مکانی شده و به منزله کرداری اجتماعی به شدت درمیان جوانان رایج شده است، بررسی و تحلیل آن می تواند زوایایی نهفته این گرایش را آشکار کند. در جهان مدرن امروز مقوله برساخت هویت دربین جوانان خصلتی پیچیده و چندلایه به خود گرفته است. فرایند هویت سازی بیشتر به صورت موضوعی نشانه شناختی درآمده است. مصرف موسیقی یکی از این نوع کردارهای نشانه شناختی قلمداد می شود. کردار نشانه شناختی تحت تاثیر اندیشه سوسور به این معناست که هر کردار اجتماعی درقالب رابطه دال و مدلول تداعی کننده معانی خاصی است که در دل اشیا و شیوه های اجتماعی نهان شده است.
در این مطالعه بر مبنای نمونه گیری نظری با 30 مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند از دانشجویان مرحله مصاحبه به حد اشباع رسید. تجزیه و تحلیل محتوای مصاحبه ها برمبنای تحلیل موضوعی صورت گرفت. نتایج مبین آن است که جوانان با مصرف موسیقی عملا دغدغه ها و مسائل خـود را مطـرح مـیکنند. موسیقی ابزاری است که آنها از طریق آن زندگی خود را معنادار و هویت خویش را غنی می کنند. جوانان با استفاده از تکنولوژی و ادوات مدرن موسیقی، به مثابه پدیده ای جهانی، محلی گرایی خود را نیز ثابت می کردند. وجود گفتمان های متعدد و گاه متعارض در نحوه تفسیر و قرائت ژانر موسیقی ازسوی جوانان تاثیرگذار است.
خلاصه ماشینی:
1. Popular music ۱3۸ اینکه افراد و گروه ها به چه نحو موسیقی را مصرف میکنند به پرسش مهمی برای نظریه پردازان این حوزه بدل شده است .
۱39 پرسش های محوری مقالۀ حاضر حول این مسئلۀ اساسی صورت بندی شده اند که چرا موسیقی را در موقعیت های مختلف مصرف میکنید؟ آیا با مصرف موسیقی بیشتر به فکر فرومیروید یا دچار بیخودی میشوید؟ آیا بیشتر به موسیقی محلی و ملی گوش میدهید یا جهانی؟ به طور کلی، پژوهش حاضر تلاش میکند شیوه های ارتباط مصرف موسیقی عامه پسند را برای برساخت هویت در بستر تعامل های اجتماعی و صورت بندیهای گفتمانی حاکم بر جامعه تحلیل کند.
لودان نوشین در مقالۀ «زبان ۱4۰ راک: جوانان ایرانی، موسیقی عامه پسند، و هویت ملی» با بررسی موسیقی راک و نحؤە تولید و مصرف آن دربین جوانان با استفاده از مصاحبه با موسیقیدانان و مخاطبان و نیز تحلیل متون موسیقی خوانندگانی چون سهراب محبی و میلاد تنگشیر نتیجه گیری میکند: «پر واضح است که پیدایش اخیر جنبش راک تودٔە مردم در ایران درحال زمینه سازی برای فضایی از موسیقی است که آگاهی جهانی را با حس بودن در خانۀ مادری ترکیب میکند.
مبانی نظری در حوزٔە جامعه شناسی موسیقی و مطالعات فرهنگی، مبانی نظری منسجم و یکدستی درباب مصرف موسیقی عامه پسند و صورت بندی هویت ازطریق آن وجود ندارد، بلکه سنت های نظری- پژوهشی متفاوت به شیوه های مختلف این موضوع را از جنبه های گوناگون مطالعه کرده اند.
یافته های تحقیق در این پژوهش سه پرسش محوری و اساسی مرتبط با نحؤە شکل گیری هویت از رهگذر مصرف موسیقی مطرح شده اند که به آنها پرداخته میشود.