چکیده:
هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی دورههای آموزش درس پژوهی بر دانش و مهارت تدریس معلمان دوره ابتدایی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه معلمان دوره ابتدایی شهر همدان در سال تحصیلی 91-1390 بود، حجم نمونه توسط فرمول کوکران 468 نفر تغیین گردید که به روش نمونه گیری تصادفی (234 نفر معلمانی که دوره درس پژوهی را گذرانده و234 نفر معلمانی که این دوره را نگذرانده بودند) به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. برای هر دو گروه پرسشنامههای محقق ساخته آگاهی از نظریههای یادگیری، کاربرد نظریههای یادگیری، فراهم آوری فرصتهای یادگیری، نگرش به نقش شیوههای صحیح ارزشیابی، نگرش به استفاده از وسایل آموزشی و کمک آموزشی و پرسشنامههای استاندارد انگیزه کاری معلمان، کار گروهی، مدیریت کلاس استفاده شد، ضریب پایایی آلفای کرونباخ آزمونها بین 73/0 تا 96/0 بود. دادهها با استفاده از جدول توزیع فراوانی و درصد و شاخصهای آمار توصیفی و نیز آزمون آماری من ویتنی یو به وسیله نرم افزار SPSS-19 تحلیل شد. نتایج نشان داد میانگین رتبه کاربرد نظریههای یادگیری، فراهم آوری فرصتهای یادگیری، نگرش به نقش شیوههای صحیح ارزشیابی، نگرش به استفاده از وسایل آموزشی و کمک آموزشی، انگیزههای کاری معلمان، مدیریت کلاس معلمان درس پژوه از عادی بیشتر بود. بنابراین میتوان نتیجهگیری نمود که دورههای آموزش درس پژوهی بر روی دانش و مهارت تدریس معلمان اثربخش بوده است.
خلاصه ماشینی:
جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه معلمان دوره ابتدایی شهر همدان در سال تحصیلی 91-1390 بود، حجم نمونه توسط فرمول کوکران 468 نفر تغیین گردید که به روش نمونه گیری تصادفی (234 نفر معلمانی که دوره درس پژوهی را گذرانده و234 نفر معلمانی که این دوره را نگذرانده بودند) به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند.
این در حالی است که بررسیها برای مثال؛ جلیلی و نیک فرجام (Jalili & NikFarjam, 2014) در یک تحقیق به بررسی وضع موجود توانایی و صلاحیت معلمان از دیدگاه دانشآموزان پرداختند، نتایج بررسی آنها نشان داد که بین وضعیت مطلوب و وضعیت فعلی معلمان تفاوت معناداری وجود دارد.
در حوزهی معلم، یادگیری مشارکتی، خودکارآمدی، هم افزایی، اعتقاد به کاربست نتایج هم فکری (Binder, 2004)، توانمندسازی معلم (Lewis, 2003؛Smith, 2008)، یادگیری از طریق دوستان منتقد (Yeigh, 2008)؛ و در حوزهی دانشآموز، کاهش کج فهمیها، بهبود فرایند یاددهی ـ یادگیری (Smith, 2008؛Khakbaz, Fadaei& Mosapuor, 2008) و احساس مهم بودن و خود پنداره مثبت (Parks, 2008) از جمله مزایای درس پژوهی برای معلمان است.
در پژوهشي که توسط استیگلر و هیبرت (Stigler& Hebert, 1999) با عنوان شکاف آموزشی بر روی برخی از مولفهها، نتایج نشان داد که عامل اصلی موفقیت ژاپنیها استفاده از روش درس پژوهی در توسعه حرفهای معلمان است (Stigler& Hebert, 1999).
درس پژوهی یک رویکرد توسعه حرفهای است که در آن معلمان با یکدیگر در تدوین طرح درس، اجرا و مشاهده نتایج مشارکت و همکاری مینمایند، آنها در این مسیر با گردآوری اطلاعات از نحوه یادگیری دانشآموزان،به صورت گروهی برای اصلاح روشهای تدریس خود تلاش مینمایند.