چکیده:
گردشگری ورزشی یکی از راههای توسعه پایدار روستایی است . هدف از این مطالعه ، بررسی توان محیطی مناطق روستایی حوضه آبریز زاب به منظور توسعه گردشگری ورزشهای زمستانه با استفاده از GIS و مدل تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) است . ابتدا، داده ها و پارامترهای محیطی شامل : نقشه توپوگرافی ١:٢٥٠٠٠، داده های ارتفاعی، شیب ، جهت شیب ، کاربری اراضی، تقسیمات حوضه آبریز، جاده های ارتباطی، زمین شناسی، مراکز شهری و روستایی از سازمان نقشه برداری کشور اخذ گردید. مقایسه زوجی و ارزش گذاری اولیه هر لایه توسط کارشناسان ورزش ، منابع طبیعی و محیط زیست انجام شد. با استفاده از نرم افزار Idrisi، ماتریس نرمال برای تعیین وزن نهایی هر لایه استخراج و در لایه مربوطه اعمال شد. سپس ، بانک اطلاعات نقشه های رقومی در سامانه ArcGIS تهیه شد و پارامترهای محیطی طبقه بندی شدند. با بکارگیری تابع Overlay عملیات ترکیب لایه های اطلاعاتی انجام شد و نقشه واحدهای جغرافیایی منطقه همراه با جدول ویژگی های هر واحد ایجاد شد. نهایتا، توان محیطی مناطق روستایی حوضه آبریز زاب ارزیابی شد. نتیجه بررسی نشان می دهد که ، با در نظر گرفتن تمامی پارامترهای محیطی حدود ٤% کل اراضی با مساحتی کمتر از ٥ کیلومتر مربع برای توسعه گردشگری ورزشهای زمستانه در مناطق روستایی حوضه آبریز زاب مناسب می باشند. نتیجه دیگر اینکه ، وسیع ترین پهنه های با پتانسیل بالا در شمال غربی (روستاهای غرب پیرانشهر) و جنوب شرقی(روستاهای شرق بانه ) شناسایی شدند. علاوه براین ، ٢٤٥٠ کیلومتر مربع سطح حوضه آبریز تناسب درجه دوم و١٩٢٠ کیلومتر مربع تناسب متوسط را داراست .
خلاصه ماشینی:
هدف از این مطالعه ، بررسی توان محیطی مناطق روستایی حوضه آبریز زاب به منظور توسعه گردشگری ورزشهای زمستانه با استفاده از GIS و مدل تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) است .
از آنجمله می توان به کارهای برجسته تقوایی و همکاران (١٣٨٨)، رشیدی و همکاران (١٣٨٩)، شیعه و همکاران (١٣٨٩)، نوری و همکاران (١٣٨٩)، اسکندری و همکاران (١٣٩٠)، علوی و همکاران (١٣٩٠)، جوزی و مرادی مجد(١٣٩٠)، سپهر و همکاران (١٣٩٠)، پرهام و همکاران (١٣٩٠)، سرایی و همکاران (١٣٩١)، محمدی و همکاران (١٣٩١)، حجازی زاده و همکاران (١٣٩٢)، محمود فال و همکاران (١٣٩٢)، شمسی پور و همکاران (١٣٩٢)، جلالیان و دادگر(١٣٩٢)، سرور و همکاران (١٣٩٢)، پریچنلو و همکاران (١٣٩٢)، غفاری گیلانده و همکاران (١٣٩٣)، طاووسی و همکاران (١٣٩٣)، رفیعانی و همکاران (١٣٩٣)، لاریجانی و همکاران (١٣٩٣)، انتظاری و آقایی پور(١٣٩٣)، شریف زادگان و مومنی(١٣٩٣)، مولایی هشجین و ابراهیمی(١٣٩٣)، علوی و همکاران (١٣٩٤)، خلیجی و همکاران (١٣٩٤)، اصغری و همکاران (١٣٩٤)، تقدیسی و همکاران (١٣٩٤)، سلیمانی و همکاران (١٣٩٤)، نظم فر و همکاران (١٣٩٤) اشاره کرد.
با این توصیف ، هدف اصلی این تحقیق ارزیابی توان محیطی حوضه آبریز زاب به منظور توسعه گردشگری ورزشهای زمستانه مناطق روستایی با استفاده از GIS و مدل تصمیم گیری چندمعیاره می باشد.
در این مطالعه با هدف ارزیابی توان محیطی مناطق روستایی حوضه آبریز زاب به منظور توسعه گردشگری ورزشهای زمستانه ، داده ها و بانک اطلاعات رقومی پارامترهای محیطی تهیه شد و پس از طبقه بندی نقشه های رقومی، با استفاده از GIS و مدل تصمیم گیری چندمعیاره (MCDM) پتانسیل محیطی منطقه ارزیابی گردید.