چکیده:
در این مقاله سعی شده است بهطور اعم به بازنمایی قهرمان در سینمای دفاع مقدس و بهطور اخص در فیلم «شور شیرین» - مقعطعی از زندگی سردار شهید اسلام محمود کاوه در مبارزه با ضدانقلاب در خطة شهیدپرور کردستان - پرداخته شود. برای این منظور به دو بعد مهم روششناسی نشانهشناسی پرداخته میشود. نخست جایگاه معرفت شناختی نشانهشناسی بازنمایی همنشینی و دلالتهای فلسفی و پیامدهای نظری آن، و سپس مضامین عمدة روش نشانهشناسی در قالب جانشینی توضیح داده خواهد شد. سرانجام در تحلیل انضمامی فیلم شور شیرین، توضیحات معرفتی و مضامین روشی بخش نخست به کار گرفته خواهد شد. پژوهشگران در این پژوهش، بهدنبال دستیابی پاسخ به سوال تحقیق هستند. بهلحاظ روشی با استفاده از دلالتهای آشکار و ضمنی فیلم به بررسی ویژگیهای قهرمان فیلم و بازنمایی آن و نیز از طریق گردآوری دادهها از نوع کتابخانهای پرداخته شده است.
خلاصه ماشینی:
"علاوه بر این در سینمای آرمانی دفاع مقدس، ویژگیهای دیگری را برای قهرمان میتوان تصویر کرد که بازتاب نقشآفرینان آن، یعنی رزمندگانی باشد که عموما افرادی بودند که داوطلبانه از میان خیل مردم شهرها و روستاهای کشور در مناطق عملیاتی حضور مییافتند و در اجرای تکالیف به خلق صحنههای ناب و نادر دست میزدند که با معیارهای مادی نمیتوان آن را تحلیل کرد، این نقشآفرینان عموما دارای ویژگیهای ذیل بودند که در برخی از آنان پررنگتر بود: - معمولی (همانند سایر مردم در شهرها و روستاها زندگی معمولی داشتند و درواقع وجه تمایز آنها از عامه مردم شاید همان لباس بسیجی بود که بر تن داشتند).
در واقع، کاوه به خیل آدمهای معمولی متعلق است که در زندگی روزمره و عادی خود سرگرم هستند و در برههای از تاریخ کشور خود وارد عرصهای میشود که به دلیل بروز ویژگیهای شخصیتی خود نظیر شبیه دیگران بودن، بیادعا بودن، سکوت و خاموشی تعیینکننده، میل به احقاق حق، مایههای مذهبی داشتن (راودراد، 1391: 139، 331)، شجاعت کمنظیر، تلاش خستگیناپذیر، مدیریت قوی، اخلاق حسنه، خودساختگی، همت والا (موسیزاده، 1389: 44)، دفاع از سرزمین، دفاع از ارزشها و باورها، پایداری در برابر دشمن، فداکاری، صبر و بردباری، قناعت و کمک به همنوع از مرتبه آدم معمولی به مرتبه قهرمانی، و البته به تعبیر اجلالی (1383: 269) نه قهرمان از نوع قهرمانان فیلمهای اروپایی [و هالیوودی]، بلکه قهرمانی که در تاریخ و فرهنگ ایران و اسلام ریشه دارد، میرسد و فقط در این حالت است که شخصیت قهرمان برای نوجوانان و جوانان الگو میشود."