چکیده:
یکی از ادله شیعه برای امامت و فضیلت علی( شان نزول سوره هل اتی است. علامه حلی در منهاج الکرامة ذیل فصل سوم برای اثبات امامت حضرت علی( چهل برهان از قرآن میآورد. در برهان بیستویکم به شان نزول سوره هل اتی در حق علی( میرسد و حدیث ثعلبی از مفسران اهل سنت را به عنوان موید ذکر میکند. ولی ابنتیمیه شان نزول سوره را مبنی بر اینکه مدنی است قبول ندارد و حدیث ثعلبی را با دلایل ضعیف و اقوال شاذ مخدوش میداند. در حالی که اکثر مفسران و محدثان اهل سنت، برخلاف ابنتیمیه، سوره هل اتی را در شان علی( میدانند. شیعه نیز بر این مطلب اجماع دارد. این سوره مدنی است و احادیث مربوط به شان نزول فقط روایت ثعلبی نیست. این مقاله در پی اثبات این است که این سوره در شان علی( و از خصایص خاصه ایشان است و اشکالاتی که ابنتیمیه بر سند و دلالت حدیث ثعلبی وارد کرده جایگاهی ندارد.
خلاصه ماشینی:
4 علامه حلی در کتاب خود برای اثبات امامت علی( و فضایل وی به شأن نزول سوره هل اتی در فضیلت اهل بیت( ذیل فصل سوم اشاره میکند.
5 ابنتیمیه برای رد شأن نزول این سوره در حق اهل بیت( سیزده اشکال در کتاب منهاج السنة النبویة و دیگر کتبش ذکر میکند.
5 همان، ج4، ص20 و ج7، ص174 و 179 و ج8، ص553؛ محمد مال الله، الامامة فی ضوء الکتاب والسنة، ج1، ص116-121؛ این کتاب در واقع تعلیقهای بر منهاج السنة النبویة است؛ ابن تیمیه حرانی، مجموع الفتاوی (مجمع الملک فهد)، ج4، ص419؛ همو، فضل ابی بکر، ج13، ص124.
2 حدیث نزول سوره هل اتی در بسیاری از کتابهای موثق نزد اهل سنت، از میان صحابه یا تابعانی همچون علی(، عبدالله بن عباس، زید ابن تیمیه حرانی، منهاج السنة النبویة، ج7 ص177 و 178.
ابن تیمیه حرانی، منهاج السنة النبویة، ج7، ص178-179؛ سید علی حسینی میلانی، نزول سوره هل اتی در شأن اهل بیت مصطفی، ص67؛ حسین بن مسعود فراء بغوی، تفسیر بغوی (معالم التنزیل فی تفسیر القرآن)، ج5، ص188.
7 احمد بن عبدالحلیم ابن تیمیه حرانی، الامامة فی ضوء الکتاب والسنة، تحقیق: محمد مالالله، ج1، ص121؛ محمد مالالله در پاورقی میگوید این حدیث را جایی نیافتم؛ و در منهاج السنة النبویة، ج7، ص181، آدرس روایت ذکر نشده است.
احمد بن عبدالحلیم ابن تیمیه حرانی، جامع الرسائل، رسالة فی المعانی المستنبطة، تحقیق: محمد رشاد رفیق سالم، ص70؛ در این کتاب از شأن نزول سوره هلاتی سخنی به میان نمیآورد.