چکیده:
مفهوم فرهنگ مجموعه پیچیدهای است که در برگیرنده دانستنیها، اعتقادات، هنرها، اخلاقیات، قوانین و هرگونه توانایی است که انسان به عنوان عضوی از جامعه بدست میآورد. فرهنگ جزءجدا نشدنی هر جامعه ای است، ما هیچ جامعه ای را سراغ نداریم که دارای فرهنگ نباشد از طرفی هر جامعه فرهنگ خاص خود را دارد که باعث متمایز شدن آن از جوامع دیگر می شود و با انحراف فرهنگ، هر چند جامعه در بعدهای سیاسی، صنعتی، اقتصادی و نظامی قدرتمند و قوی باشد ولی پوچ و میان تهی است. اما داشتن فرهنگ استقلالی باعث استقلال در تمام زمینه های مادی و معنوی جامعه می گردد و در واقع کلیه مناسبات اجتماعی سیاسی و اقتصادی مربوط به هویت فرهنگی مستقل است. بنابراین فرهنگ می تواند در جهت تعالی یا انحطات جامعه عمل کند، اگر جامعه ای بخواهد به سمت پیشرفت گام بردارد باید فرهنگی موافق با این پیشرفت داشته باشد. هدف از این مقاله بررسی مفهوم فرهنگ در اندیشه امام خمینی (ره) میباشد و در این راستا به مفاهیم فرهنگ، فرهنگ و فرهنگ توسعه اشاره شده است.
خلاصه ماشینی:
"هرگز دچار خودباختگی و دگر اندیشی نخواهد شد گام اول در راه نفوذ استعمار و سلطه آنان تحقیر فرهنگی و مذهبی دیگران است حضرت امام در این باره می فرمایند: « اجانب خصوصا آمریکا در نیم قرن اخیر کوشش داشتند و دارند فرهنگ و برنامه های فرهنگی و علمی و ادبی ما را از عنوان اسلامی ، انسانی و ملی خود خالی و به جای آن فرهنگ استعماری و استبدادی بنشاندند» (صحیفه امام 1371ج9 :187).
فرهنگ استقلالی فرهنگ استعماری احساس هویت و استغنای فرهنگی سست جلوه دادن اندیشه های دیگران خود باوری ازبین بردن روحیه خودباوری در کشورها استقلال فکری بزرگ جلوه دادن فرهنگ استعمار انسان سازی تربیت نیرو های غرب زده وطرفدار فرهنک غرب معنویت تحریف مذهبی توحید به عنوان ارزش غایی تبلیغ برضد نهادهای اصیل فرهنگی و مذهبی جدول( 1) مقایسه فرهنگ استعماری و فرهنگ استقلالی(منبع نویسندگان) فرهنگ توسعه از دیدگاه حضرت امام خمینی(ره) یکی از نکاتی که جامعهشناسی مارکسیستی و آراء فلسفی ماتریالیستها به بشریت القا کرده و مدتها نصبالعین متفکران اجتماعی بوده است تفکیک و طبقهبندی دوگانه حیات انسانی به زیر ساخت یا زیربنا و روساخت یا روبنا است.
«فرهنگ یک ملت در رأس تمدن بزرگ واقع شده، فرهنگ باید یک فرهنگی باشد موافق تمدن (صحیفه امام 1371 ج2 :272) به همین جهت است که حضرت امام (ره) بر حکومتسازی و تمدنسازی فرهنگ اسلامی تأکید مینماید: «اسلام قریب پانصد سال تقریبا یا بیشتر حکومت کرده، سلطنت کرده است با اینکه احکام اسلام در آن وقت باز آن طور اجرا نشده است که باید اجرا بشود لکن همان مقدار شدهاش؛ ممالک بزرگ و وسیعی را اداره کرد، با عزت و شوکت از همه جهات، از همه کیفیات»."