چکیده:
یکی از مردان بزرگ و ارزنده تاریخ ایران امام قلی خان، فرزند الله وردی خان، در سال 1022 ق / 1613 م، به جای پدر، امیرالامرای کل فارس شد.اوابتدادر لاروسپس به جای پدرفارس فرمانداری کرد، چنانکه سراسر خاک فارس و کهگیلویه و لارستان و بنادر جنوب، از بندر جاسک تا شط العرب و تمام جزیره های خلیج فارس در قلمرو حکومت او قرار گرفت.شاه عباس اول به امام قلی خان به اندازه ای بود که در تمام دوران حکمرانی خود، هرگز به فارس نرفت و امام قلی خان همواره در نهایت اقتدار در قلمرو تحت حکومت خود فرمانروایی می کرد.حضور درخشان وی در تاریخ به لحاظ فتح جزیره هرمز و اخراج پرتغالیها در سال 1031 ق / 1622 م، از سواحل جنوب ایران می باشد، که خصمانه در مقابل بیگانگان و عوامل آنها با همه قدرت و سیاستشان قد علم نمود. سپهسالار نامی ایران، امام قلی خان در عمران و آبادی و آثار نیکو و بناهای بسیار در قلمرو حکمرانی خود خصوصا شیراز، که پاره ای از آنها هنوز باقی است کوشا بود.
Imaam Quli Khan (1613-1632 )، son of Allah Verdi Khan،was was one of the great men of Safavid Dynesty. He is first mention as governor of Lar in Fars in 1610. He succeeded his fader ss governor of Fars in 1613. BBeing in charge of the Safavids southern possesstions،Imam Quli Khan continued his Father،s policy of underminini the Portuguese position in The Persian Gulf. After the death of Abbas،the great king of Safavids،Imam Quli Khan found himself in disagreement with new favorites of Shah Safi، Abbas،s successor to the throne of Persia،and became marginalized، until he and his family were put to death at Safi،s orders and vast possessions converted into the crown domain in Khan was erected in 1633. Imam Quli Khan built a many places in Shiraz that the still many of them.
خلاصه ماشینی:
مقدمه در گذر تاريخ که هر گوشه از آن قابل تعمـق مـي باشـد؛ برگـي از دوران باشـکوه و پرعظمت امام قلي خان سپهسالار فارس در دورة صفويه رقم خورده ، سـرادار بزرگـي کـه دورة حکومت شاه عباس اول و شاه صفي مستلزم خدمات عمراني و فرهنگي و همچنـين دفاع از وطن در برابر بيگانگان شد.
در تلاشي که شاه عباس اول و همچنين متحد شدن وي با انگليسـيهـا بـراي بيـرون راندن پرتغاليان از جزاير خليج فارس به کار برد، امام قلي خان نقـش بسـزايي داشـت وي توانست با زکاوت و کياست نيروي دريايي انگلستان را با خود همـراه سـاخته و در سـايۀ شجاعت و جنگاوري وي نيروي دريايي ايران جزاير قشم و هرمز را که بيش از يک قـرن در اختيار پرتغاليان بود.
٣٨ و همچنين امام قلي خان امير الامراي فارس نيز به نماينـدگان شـرکت اخطار کرد که اگر در جنگ ايران و پرتغال با شاه ياري نکنند، تمام ابريشمي کـه در ايـران دارند از ايشان گرفته خواهد شد، و امتيازاتي که از آن پـيش بدسـت آورده انـد نيـز از بـين خواهد رفت .
در همان حال شاه عباس نيز به امامقلي خان اميرالامراي فارس فرماني فرسـتاد کـه بـا پرتغاليها به جنگ برخيزد، و براي آنکه بهانه اي بدست آيد، به قنبربيگ خان لار دسـتور داد که نسبت به جزيرة هرمـز دعـوي مالکيـت کنـد و آن جزيـره را، چنانکـه پـيش از حملـه «آلبوکرک» بود، خراجگزار حکومت لار شمارد.
٦١- جنگنامه کشم / از سراينده ناشناس و جرون نامه / سروده قدري، صص ٩٥ – ٩٤؛ فلسفي، زندگاني شاه عباس اول ، ج ٤ و ٥، نشر علمي، ١٣٦٤، صص ١٥٥٢-١٥١.