چکیده:
اکثر محققین تاریخ و ادیان بر این باورند که مزدک پیش از آنکه یک دینآور باشد. به عنوان یک اصلاحگر اجتماعی( (Reformist)است؛ که به مبارزه بر علیه اوضاع نا مساعد زمان خود برخاسته و با نفوذ به دستگاه حکومت قباد ساسانی توانست پیروان زیادی را به دور خود جمع نماید. هدف اصلی مزدک برپا کردن نهضتی بر علیه مقررات ناعادلانه دردولت ساسانیان و درهم شکستن سنتهای منحط اجتماعی جامعهی کاستی آن عهد بوده است، مزدک میخواسته با تعالیم اخلاقی بر اساس اعتقاد خود، اصلاحاتی در روابط اصول اجتماعی دیانت زرتشتی (دین بهی) بوجود بیاورد تا با این اصلاحات، که بر اثر آن برابری و عدالت اجتماعی آن زمان رو به تزلزل و سستی میرفت دوباره استوار نماید. ظاهرا نفوذ مزدک، موبدان ساسانی را به هراس انداخته بود. و موبدان قدرت خود را در خطر میدیدند .لذابه اغوای انوشیروان که جوانی بیتجربه بود، پرداخته و او را فریفته و به معاندت و دشمنی با مزدک واداشتند ،تا جایی که انوشیروان از بیم نفوذ مزدکیان با خدعه و نیرنگ تمامی آنان را شناسایی کرده و در سال 528 یا اوایل 529 میلادی با تمهیدات قبلی مزدک و پیروانش را به مهمانی فراخوانده و آنان را دسته جمعی کشت.
Most researchers believe before that ، Mazdak will be a religion creator who is as a social reformist who fight against unfavorable situation and with influence in the Sasanian state could gathere many followers by himself .His main purpose has been the setting up Mazdak ،s movement against unjust laws Sasanian government and the Destroy of the deformed ،social tradition of the same periode.Mazdak will create Reforms in the social relations of Zoroastrianism with the moral teachings According to his faith، With this reformations،he can restabilish the Equality and social justice Because of it which go to waver and laxity، apparently the influence of Mazdak، made the Sasanian priests horror And the priests saw their power in danger. So، they decided to mislead and deceive young Anushiravan who imamture and they made him stimulate again Mazdak. Until. Anushiravan can reconnoiter with ruse and deceit and called Mazdak.s followers and his party and kill them all of them because of fear from the influence of Mazdak،s followers In the year 528 or early 529 AD. But Mazdak.s religion did not disappear.but the followers of this.
خلاصه ماشینی:
هدف اصلي مزدک برپا کردن نهضتي بر عليه مقررات ناعادلانه دردولت ساسانيان و درهم شکستن سنت هاي منحط اجتماعي جامعه ي کاستي آن عهد بوده است ، مزدک مي - خواسته با تعاليم اخلاقي بر اساس اعتقاد خود، اصلاحاتي در روابط اصول اجتماعي ديانت زرتشتي (دين بهي) بوجود بياورد تا با اين اصلاحات ، که بر اثر آن برابري و عدالت اجتماعي آن زمان رو به تزلزل و سستي ميرفت دوباره استوار نمايد.
کليد واژه ها: مزدک، اصلاحات مزدک، نهضت مزدکيه ، قباد ساساني، انوشيروان ، شکست مقدمه آيين مزدکي عکس العمل شديدي بود در برابر نيروي فزاينده ي اشرافيت اداري و روحاني عصر ساساني و گرفتاري و فشاري که از جانب اين طبقه بر توده ي مردم که طبقه ي مولد ثروت و پرداخت کننده ي ماليات بودند، وارد ميآمد.
نفوذ فوق العاده مزدک باعث شد که قباد نيز به او گرايش پيدا کند و ظاهرا طرفداري قباد از مزدک آنچنان که ابوريحان بيروني نقل مي - 20 کند از ناچاري و کثرت پيروان مزدک بوده است ، فردوسي مي گويد : بر او انجمن شد فراوان سپاه بسي کس به بي راهي زراه 21 همي گشت درويش با او يکي ديگر پير بودند اگر کودکي 22 بروشدهرآن کس که درويش بود مگر نانش از کوشش خويش تحليل شخصيت و عقايد مزدک: همانطوري که گفته شد در زمان قباد وي موبدي (روحاني) بود که از زندگي مرفهي برخوردار بود وبه دربار رفت و آمد داشت مورخان او را مردي دانا و پرهيزگار و 23 دانش پژوه خوانده اند.