چکیده:
آلبویه که از شمال ایران برخاسته بودند، توانستند اولین حکومت مستقل شیعی را در بخشهای وسیعی از ایران و عراق تاسیس نموده و بر دستگاه خلافت عباسی مسلط شوند. یکی از مهمترین پیامدهای تشکیل حکومت آل بویه، ترویج و تعمیق فرهنگ تشیع بر بخشهای وسیعی از سرزمینهای مرکزی و غربی حوزه خلافت عباسی شد. هدف این مقاله بررسی شناسایی این پیامدها و ارزیابی نقش امرای آلبویه در این موضوع است.
نتایج بررسی نشان میدهد که شیعیان با حمایت آلبویه توانستند مراسم و مناسک مذهبی خود را با فراغ بال بیشتر و به صورت عمومی اجرا کنند.شیعیان در این دوره مراسم سوگواری امام حسین(ع) در روز عاشورا وجشن غدیر خم را به صورت رسمی و آشکار برگزار مینمودند.
آل بویه، مراقد مطهر ائمه(ع) را بازسازی و زمینهی حضور زوار را فراهم کردند. در آن دوران، اذان شیعی رواج پیدا کرد و نقابت علویان احیاء گردید.
Aale-Bouyeh who had emanated from the north of Iran، was able to institute the first independent Shiite 's government in some extensive parts of Iran and Iraq and was able to rule over the Abasii 's caliphate. Propagation and deepen the culture of Shiite on extensive parts of central and western lands of Abasii's caliphate realm ، was the most important consequences of bring to existence of Aale-Bouyeh.to study of these consequences and to evaluate the role of Aale-Bouyeh's princes is the aim of this article. the result showed that Shiites with support of Aale-Bouyeh could do their religious ceremonies easily and publicly. They also were able to mourn for Imam Hosein(pbuh) on day of Ashoora and performed Kadir party formally and obviously. Aale-Bouyeh renewed the holy places and provided the presence of pilgrim.call to prayer was propagated and the Alavian supervision was revived at that are.
خلاصه ماشینی:
هدف اين مقاله بررسي و ارزيابي نقش امراي آل بويه در ترويج و تعميق فرهنگ شيعي و انحصارا در حوزه آداب و رسوم و مناسک مذهبي شيعيان است .
سياست ها و اقدامات آل بويه در ترويج فرهنگ تشيع قبل از آل بويه ، اجراي مناسک مذهبي شيعيان غالبا علني نبود و به ندرت اتفاق ميافتاد که شيعيان بتوانند آداب و رسوم خود را به صورت آشکار انجام دهند؛ زيرا حکومت سني مذهب عباسيان و قبل از آن امويان از اين کار به شدت جلوگيري ميکردند.
از زمان قدرت گيري امراي آل بويه و تسلط ايشان بر بغداد و از ميان بردن اختيارات خليفه ، فعاليتهاي شيعيان در اجراي برنامه هاي مذهبي خود کم و بيش علني شد و تا پايان عمر اين حکومت شيعي تداوم داشت ، هرچند گاهي هم از آن جلوگيري به عمل ميآمد.
7 امراي بويه با آشکارکردن مراسم روز عاشورا، گام مهمي در ترويج و گسترش فرهنگ تشيع برداشتند و مراسم عاشورا در حقيقت بيانگر مظلوميت خاندان پيامبر(ص ) و اعلام ايده هاي ديني امام حسين (ع ) به مردم بود.
اقدامات امراي آل بويه در جهت ترويج و تعميق فرهنگ شـيعي در طـول بـيش از يـک قرن حکومت آنها کم وبيش ادامه داشت ، تا اين کـه ايـن حکومـت شـيعي در سـال ٤٤٨ق توسط غزنويان و سلاجقه که هر دو سني مذهب بودنـد منقـرض گرديـد و انجـام آزادانـه آداب و رسوم شيعي تا مدت بسيار زيادي در محاق قرار گرفت .