چکیده:
«حکمروایی مناطق کلان شهری» سازوکار ایجاد انواع منعطف از ترتیبات نهادی- سازمانی کارامد، در گسـتره مناطق کلان شهری است که در راستای همکاری هدف دار میان بازیگرانی نامتجانس ، چون نهادهای عمـومی، حکومتی، خصوصی و جامعه مدنی صورت میپذیرد. مبتنی بر چارچوب مفهـومی بـالا، ایـن مقالـه بـا هـدف بازنمایی راهبردهای حکمروایی برخی مناطق کلان شهری قـرن بیسـت و یکـم در اروپـا؛ یعنـی «بارسـلونا» و «لندن »، با روشی تحلیلی- توصیفی و از منظری تطبیقی در جستجوی پاسخ به دو پرسـش محـوری اسـت : نخست اینکه ، گفتمان «حکمروایی مناطق کلان شهری» بر چه مفاهیم ، اصول و گزاره هـایی اسـتوار اسـت ؟ و دوم ، ساختارها، اقتضائات و استراتژیهای مواجهه نظـام حکمروایـی دو منطقـه کـلان شـهری فـوق (لنـدن و بارسلونا) در بهره گیری از امواج خروشان جهانیشدن چه بوده است ؟ این مقاله با تبیـین زمینـه هـا و سـاختار حکمروایی مناطق کلان شهری مذکور نشان داد که تشکیل ائتلاف کنشگران مختلف در مقیاس های گوناگون در یک منطقه کلان شهری (باوجود اختلافات سیاسی همچون بارسلونا) و قدرت یابی رهبری سیاسـی منطقـه کلان شهری از طریق طراحی نظام حکمروایی کارامد و در چارچوب آن پیریزی استراتژیهای توسعه فضـایی و اقتصادی منطقه کلان شهری منبعث از آرای مستقیم مردم (در تجربـه لنـدن )، مـیتوانـد راه بـرون رفـت از چالش های فراروی مناطق کلان شهری دوران معاصر باشد. از سوی دیگر، یافته های این پژوهش نشان داد کـه اولا حوزه سیاست گذاری بسیار پراهمیت مناطق کلان شهری بنا به پیچیدگیهـای مـاهوی، بـه نـوعی «بـازی چندنقشی» بدل شده و برای غلبـه بـر چـالش هـای فـراروی حکمروایـی کـلان شـهری اتخـاذ سیاسـت هـا و رویکردهـای همگرایانــه افقــی و عمــودی میــان کنشــگران منطقـه ای، ملــی، بــین المللــی در عصــر جدیــد اجتناب ناپذیر مینماید.دوم و باوجود «جهانیشدن همه چیز»، حکومت ها و در چـارچوب آن ، دولـت هـا هنـوز هم سهم عمده ای در هدایت ، بسترسازی، تسهیل ، پویایی و نقـش آفرینـی حکمروایـی منـاطق کـلان شـهری برعهده و در اختیار دارند.
خلاصه ماشینی:
مبتنی بر چارچوب مفهـومی بـالا، ایـن مقالـه بـا هـدف بازنمایی راهبردهای حکمروایی برخی مناطق کلان شهری قـرن بیسـت و یکـم در اروپـا؛ یعنـی «بارسـلونا» و «لندن »، با روشی تحلیلی- توصیفی و از منظری تطبیقی در جستجوی پاسخ به دو پرسـش محـوری اسـت : نخست اینکه ، گفتمان «حکمروایی مناطق کلان شهری» بر چه مفاهیم ، اصول و گزاره هـایی اسـتوار اسـت ؟ و دوم ، ساختارها، اقتضائات و استراتژیهای مواجهه نظـام حکمروایـی دو منطقـه کـلان شـهری فـوق (لنـدن و بارسلونا) در بهره گیری از امواج خروشان جهانیشدن چه بوده است ؟ این مقاله با تبیـین زمینـه هـا و سـاختار حکمروایی مناطق کلان شهری مذکور نشان داد که تشکیل ائتلاف کنشگران مختلف در مقیاس های گوناگون در یک منطقه کلان شهری (باوجود اختلافات سیاسی همچون بارسلونا) و قدرت یابی رهبری سیاسـی منطقـه کلان شهری از طریق طراحی نظام حکمروایی کارامد و در چارچوب آن پیریزی استراتژیهای توسعه فضـایی و اقتصادی منطقه کلان شهری منبعث از آرای مستقیم مردم (در تجربـه لنـدن )، مـیتوانـد راه بـرون رفـت از چالش های فراروی مناطق کلان شهری دوران معاصر باشد.
٣. راهبردهای مناطق کـلان شـهری در گـذار جهـانیشـدن در لنـدن و بارسلونا درست است که بسیاری از کلان شهرها، فعالیت هـایی بسـیار متنـوع را در حـوزه هـای مختلـف بین المللی انجام میدهند، ولی حقیقت این است که در اغلب موارد بسیاری از کلان شهرهای پر وسعت و پرجمعیت ، به ویژه در کشورهای درحال توسعه ، سیاست های جامع ، برنامه های مـدون و راهبردهای کارامد در این زمینه ها ندارند و عملا به شهری عادی با مقیاس نقش آفرینی محـدود و در مقیاس منطقه ای خودشان بدل شده اند و در مقیاس فرامنطقـه ای، ملـی و فراملـی، عمومـا حرفی برای گفتن ندارند.