چکیده:
امروزه گردشگری با ویژگیهای توسعه مدارانه خود نقش مهمی در اقتصاد کشورهای جهان ایفا نموده است. با توجه به اینکه ارتقا و گسترش گردشگری مستلزم ایجاد شرایط ویژه ساختاری، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است، تنظیم برنامههای متناسب با شرایط و امکانات مناطق گردشگری با هدف کاهش نابرابری-های منطقهای، شناخت و درک تفاوتهای موجود میان مناطق و نواحی مختلف امری ضروری است. در این راستا هدف این پژوهش بررسی زیرساختهای گردشگری شهرستانهای استان چهار محال و بختیاری به منظور برنامهریزی و اولویتبندی شهرستانها برای توسعه گردشگری است. ماهیت تحقیق توسعهای-کاربردی و روش انجام آن توصیفی-تحلیلی است. در این پژوهش ابتدا با استفاده از مدل VIKOR، TOPSIS و ELECTER به اولویتبندی شهرستانهای استان بر اساس 58 شاخص پرداخته شده است. در ادامه با توجه به این که نتایج حاصل از اجرای روشهای فوق در مواردی با یکدیگر هم خوانی نداشت، برای رسیدن به یک اجماع کلی از تکنیک کپلند بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش نشان از توزیع نامتعادل زیرساختهای توسعه گردشگری در استان می دهد. به طوری که بر اساس خروجی مدل کپ لند به ترتیب شهرستان سامان، شهرکرد و بن در سطح برخوردار، شهرستانهای فارسان، کیار و لردگان در بخش نیمه برخوردار و در نهایت شهرستانهای بروجن، کوهرنگ و لردگان در سطح محروم قرار گرفتهاند. وجود این تفاوتها، لزوم تهیه و اجرای برنامهها و طرحهای هدفمند برای توسعه یکپارچه و متوازن شهرستان-های استان در زمینه گردشگری را ایجاب میکند.
خلاصه ماشینی:
نتایج پژوهش حاکی از توزیع نامتعادل زیرساخت های توسعه ی گردشگری در استان است ، به طوریکه بر اساس خروجی مدل کپ لند به ترتیب شهرستان سامان ، شهرکرد و بن در سطح برخوردار، شهرستان های فارسان ، کیار و لردگان در بخش نیمه برخوردار و در نهایت شهرستان های بروجن ، کوهرنگ و لردگان در سطح محروم قرار گرفته اند.
تحقیق حاضر سعی بر آن داشته است که ضمن شناسایی شاخص های زیرساخت گردشگری، به اولویت بندی این زیرساخت ها در سطح شهرستان های استان چهار محال و بختیاری پرداخته تا دوگانگی بین شهرستان ها را در این قسمت 2- Massidda & Etzo 3- shoval 4- Khadaroo & Saayman مشخص کند.
از این رو ماحصل این پژوهش ، پس از ارائه ی مدلی مناسب ، با آشکار ساختن نقاط ضعف ، قوت و دوگانگی بین شهرستان ها در بخش زیرساخت های گردشگری، به ارائه ی پیشنهادها در زمینه ی نحوه ی خدمات دهی به مناطق پرداخته است ، اما آن چه این مقاله را از تحقیقات پیشین مجزا میکند این است که اولویت بندی انجام شده در این پژوهش ، با استفاده از مدل های TOPSIS،VIKOR و ELECTRE مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت نتایج حاصل از سه روش مذکور را با استفاده از روش کپلند به یک نتیجه گیری واحد دست یافته است .
بر این اساس ، در این مقاله با توجه به زیرساخت های خدماتی که مورد استفاده گردشگران در جامعه میزبان است ، نسبت به رتبه بندی و سطح بندی شهرستان های استان چهار محال و بختیاری نسبت به گردشگری پرداخته شده است .