چکیده:
دانش کین آنتروپومتری، دانستنی های ارزشمندی را پیرامون وضعیت ساختاری، گونه پیکر، اندازه و محیط آناتومیکی ارگانیسم زنده در دسترس پژوهشگران علوم تندرستی و مربیان قرار می دهد. ویژگی مهارت های ورزشی، وابستگی اجرا و دستگاه های متابولیک، زمینه مناسب درک خصیصه های فیزیکی ورزشکار را برجسته می سازد. قهرمانان المپیک در هر رخداد ورزشی با سطوح گوناگون اجرای مهارت، احتمالا الگوی یکپارچه ای از اندازه بدن و گونه پیکری را نمایش می دهند. با این حال، به نظر می رسد که هر چه درجه پیچیدگی و ممارست فرآیند مهارت اجرای حرکت افزوده شود، نیمرخ ترکیب بدن ورزشکاران به سوی ناهمگونی گرایش پیدا می کند. شواهد پژوهشی، نقش بارز اندازه های آنتروپومتری را در بازده کار، ظرفیت هوازی، قدرت موضعی و پتانسیل بی هوازی تا حدی روشن کرده است؛ اما شیوه سنجش ترکیب بدن می بایست ثبات و پایایی لازم را دارا باشد. درجه اعتبار آزمون یا انتخاب یک یا چند معادله ریاضی، این امکان را به آزمایشگر می دهد تا مشخص نماید که ابزار اندازه گیری با نوع آزمون تا چه میزان در تامین هدف های اختصاصی توانمند بوده است. در برآورد ترکیب بدن، به کمک تکنیک های آماری تعیین اعتبار همزمان و اعتبار پیشگویی، معادلات همبستگی چند متغیری طراحی می گردد. در این میان، عوامل موثر بر اعتبار آزمون و شیوه اندازه گیری، نوع ابزار و حساسیت تخمین آن، شرایط اجرای آزمون، کالیبراسیون، بهره گیری از دستیاران مجرب، خصوصیات آزمودنی (جنس، نژاد، تجربه حرکتی، دهش ژنتیک، بلوغ، ابعاد بدن، تغذیه، اقلیم و...) و شاخص های آماری R2, TE, DSD, CE, R را می توان برشمرد. با وجود این، پژوهشگران، معادلات رگرسیونی فراگیر را در پیشگویی چگالی بدن (BD) گروه های نامتجانس مرد، زن، جوان، بزرگسال، لاغر، چاق و کم تحرک بکار بسته و به ساخت معادلات همبستگی ویژه رسیده اند.
در این پژوهش 114 کشتی گیر جوان سبک آزاد با نشانه های فیزیکی سن 23.4±0.24 سال، قامت 172.8±0.9 سانتی متر، وزن 79.4±2.2 کیلوگرم (X±SEE) و بدون عوارض فیزیولوژیک و اسکلتی در وضعیت هیدراسیون شرکت داشتند. چگالی بدن و توزیع چربی تام (FD) بر پایه گزینش سه رابطه ریاضی اسلوان، جکسون و لوهمن محاسبه گردید. در روش چگالی سنجی و اعتباریابی درصد بافت زیرجلدی به روشهای یاد شده، معادلات زیر به دست آمد:
BD1=0.97 (BD3)-0.029[R=0.989, R2=0.978, SEE=0.002, P<0.001]
FD1=1.358(FD3)-1.089[R=0.968, R2=0.938, SEE=2.135, P<0.001]
به نظر می رسد که معادلات چندمتغیری اسلوان، جکسون و لوهمن جهت تخمین غیرتهاجمی ترکیب بدن کشتی گیران جوان معتبر و مناسب می باشد.
خلاصه ماشینی:
"در روش چگالیسنجی و اعتباریابی درصد بافت زیرجلدی به روشهای یاد شده،معادلات زیر بهدست آمد: (به تصویر صفحه مراجعه شود) بهنظر میرسد که معادلات چندمتغیری اسلوان،جکسون و لوهمن جهت تخمین غیرتهاجمی ترکیب بدن کشتیگیران جوان معتبر و مناسب میباشد.
در این زمینه،رابطه اندازه و حجم بخشهای بدن و سطح ورزشکاران المپیک 2lتوکیو و مکزیکوسیتی آشکار میکند که مردان قایقران، پرتابگران و بسکتبالیستها،به نشانه دارابودن اندازههای بیشتر توده چربی و وزن بدون چربی (LBM) ،بلندتر و سنگینوزنتر از دیگر ورزشکاران بودند؛بهطوریکه مطالعات اسپارینگ و کیورتون2، تفاوت مهارت دویدن مردان و زنان را حدود 30 درصد به توزیع چربی زیرجلدی نسبت میدهد.
این نکته برای افراد بزرگسال که سن و توزیع نسبت چربی متفاوتی دارن،از پایایی لازم برخوردار است پژوهشگران اخیر در مطالعه پایایی تخمین ضخامت چین زیرجلدی SF به نکات ذیل توجه خاص معطوف داشتهاند: (1)آزمایشگران میبایست آموزشدیده و از 2lجزئیات تکنیک،نوع و حساسیت ابزار (کالیبراسیون)آگاهی داشته باشند و2.
stepwise 1l2-نسبت بافت نرم زیرجلدی در سنجش درصد چربی بدن (SF) مطابق روشهای سهگانه یادشده و با بکار بستن رابطه بروزیک،همبستگی میان شیوههای غیرتهاجمی چین پوستی بررسی گردید و مدلهای رگرسیونی زیر بهدست آمد:معادلهء 4: (به تصویر صفحه مراجعه شود) معادلهء 5: (به تصویر صفحه مراجعه شود) 2lبحث و نتیجهگیری چنین بهنظر میرسد که علیرغم نبود شیوه معیار توزین هیدروستاتیک برای دستیابی به اعتبار شیوههای سنجش SF کشتیگیران سبک آزاد ایرانی، همچنین دخالت عوامل چندگانه اندوژنی و اگزوژنی گوناگون بر گونهپیکری و مهار نسبی محدودیت کاربرد معادلات اختصاصی تخمین چگالی بدن،معادلات فراگیر و چند متغیری اسلوان،جکسون و لوهمن که بر پایهء ترکیب بدن جمعیتهای ناهمگون بزرگسال اروپایی برآورد شده است،برای سنجش غیرتهاجمی ترکیب بدن و تعیین چگالی بدن کشتیگیران ایران معتبر و مناسب میباشد."