چکیده:
شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن و درمان فراشناختی از درمان های موج سومی هستند که اثربخشـی آن هـا در دامنه ای از اختلالات روانی مختلف مورد آزمون قرار گرفته است . هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشـی شـناخت - درمانی مبتنی بر حضورذهن و درمان فراشناختی در کاهش نشخوار فکری و علایم افسردگی است . ٢٧ نفر از افراد با نشانه های افسردگی طبق نمره برش پرسشنامه افسردگی بک و به طور تصادفی در دو گروه شناخت درمانی مبتنـی بـر حضور ذهن و درمان فراشناختی قرار گرفتند. پرسش نامه افسـردگی بـک (١٩٦١) و مقیـاس پاسـخ نشـخوار فکـری (١٩٩١) قبل و بعد از درمان اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس یک راهه استفاده شد. یافتـه هـا نشان میدهد که هر دوی شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن و درمـان فراشـناختی بـر کـاهش نشـحوار فکـری و نشانه های افسردگی تاثیر داشته اند و بین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بـر حضـور ذهـن و درمـان فراشـناختی در کاهش نشخوار فکری و علایم افسردگی تفاوت معنادار وجود ندارد (٠٠١≥P). هر دوی شناخت درمانی مبتنـی بـر حضور ذهن و درمان فراشناختی در بهبودی نشخوار فکری آسیب شناسانه و علایم افسردگی موثر هستند.
خلاصه ماشینی:
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشـی شـناخت - درمانی مبتنی بر حضورذهن و درمان فراشناختی در کاهش نشخوار فکری و علایم افسردگی است .
همچنین شناخت درمـانی مبتنـی بر حضور ذهن نیز بر کاهش نشانه های اختلال افسردگی و نشخوار فکری مؤثر است (بـارنهفر١ و همکـاران ، ٢٠٠٩؛ گدفرین ٢ و هیرینگن ٣، ٢٠١٠؛ منیکاواسگار٤، پارکر٥ و پریچ ٦، ٢٠١١).
همان طور که ذکر شد پژوهش های مختلفی اثربخشی دو مدل درمانی فراشناختی و شـناخت درمـانی مبتنـی بـر حضـور ذهن را در افراد مبتلا به افسردگی و نشخوار فکری نشان داده اند.
نتایج این پژوهش هـا حـاکی از تـأثیر قابـل ملاحظه ی درمان فراشناختی در کاهش نشخوار فکری و نشانه های افسردگی بوده اند (درگاهیان ، محمدخانی، حسـنی و شمس ، ١٣٩٠؛ زهره هاشمی، محمود علیلو و هاشمی نصرت آبادی، ١٣٨٩).
همچنین پژوهش های زیادی در رابطه با اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر حضـور ذهـن بـر کـاهش نشـانه هـای افسردگی و نشخوار فکری انجام شده اند.
Mindfulness-based cognitive therapy as a treatment for chronic depression: A preliminary study.
The effects of mindfulness-based cognitive therapy on recurrence of depressive episodes, mental health and quality of life: A randomized controlled study.
Mindfulness- based cognitive therapy to prevent relapse in recurrent depression.
The effects of mindfulness-based cognitive therapy for prevention of relapse in recurrent major depressive disorder: A systematic review and meta-analysis.
Mindfulness-based Cognitive Therapy for Depression: A New Approach to Preventing Relaps.