چکیده:
پژوهش حاضر، با هدف بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر اضطراب امتحان انجام شد. جامعه آماری این پژوهش ٣٨٦نفر دانش آموز دختر رشته تجربی دورة پیش دانشگاهی ناحیه یک آموزش و پرورش شهر همدان در نیمسال اول سال تحصیلی ٨٧- ١٣٨٦را شامل میشد که بر روی آنها آزمون اضطراب امتحان اجرا شد. سپس پرسشنامه راهبردهای شناختی و فراشناختی بر روی افراد دارای اضطراب امتحان بالا (١٢٦نفر) اجرا شد و افراد دارای اضطراب امتحان بالا و ناآشنا با راهبردهای شناختی و فراشناختی (٥٦نفر) به عنوان نمونه اصلی پژوهش انتخاب شده و به روش تصادفی ساده در دو گروه ٢٨نفری آزمایش و کنترل جایگزین گردیدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد شدة راهبردهای شناختی و فراشناختی و آزمون اضطراب امتحان (TAI) استفاده شد که در قالب پیش آزمون و پس آزمون برای هر دو گروه اجرا گردید. روند اجرا بدین صورت بود که آزمودنیهای گروه آزمایش پس از اجرای پیش آزمون تحت آموزش هشت جلسه ای راهبردهای شناختی و فراشناختی قرار گرفتند و پس از اتمام دوره آموزش ، پس آزمون راهبردهای شناختی و فراشناختی و آزمون اضطراب امتحان برای هر دوگروه اجرا شد. به منظور تحلیل آماری فرضیه ها از آزمون t مستقل برای مقایسه میانگین های دو گروه و از آزمون t همبسته برای مقایسه میانگین های پیش آزمون و پس آزمون در گروه ١-کارشناس ارشد روان شناسی تربیتی٢-عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطباییآزمایش استفاده گردید. یافته ها نشان دادند که آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی به دانش آموزان موجب آشنایی و استفاده بیشتر آنها از این راهبردها در هنگام مطالعه و یادگیری شده و کاهش اضطراب امتحان در آنها را نیز سبب می شود.
خلاصه ماشینی:
جامعه آماری این پژوهش ٣٨٦نفر دانش آموز دختر رشتۀ تجربی دورة پیش دانشگاهی ناحیه یک آموزش و پرورش شهر همدان در نیمسال اول سال تحصیلی ٨٧- ١٣٨٦را شامل میشد که بر روی آنها آزمون اضطراب امتحان اجرا شد.
یافته ها نشان دادند که آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی به دانش آموزان موجب آشنایی و استفاده بیشتر آنها از این راهبردها در هنگام مطالعه و یادگیری شده و کاهش اضطراب امتحان در آنها را نیز سبب می شود.
با توجه به توضیحات داده شده ،عمده ترین هدف این پژوهش تعیین میزان اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی (راهبردهای یادگیری) بر کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان بر اثر آشنایی ایشان با راهبردها و مهارتهای یادگیری بوده است .
براین اساس فرضیه های پژوهش عبارت بودند از: ١-آموزش راهبردهای یادگیری (شناختی و فراشناختی) به دانش آموزان موجب آشنایی و استفاده بیش تر ایشان از این راهبردها در هنگام مطالعه و یادگیری میشود.
شاخصهای توصیفی نمرات پیش آزمون اضطراب امتحان آزمودنی ها (به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول فوق ، نشان دهنده همسطح بودن نمرات اضطراب امتحان دو گروه میباشد، چنانکه پراکندگی آنها نیز با توجه به مقدار انحراف استاندارد نزدیک به هم است .
شاخصهای توصیفی نمرات پس آزمون راهبردهای شناختی و فراشناختی آزمودنیها (به تصویر صفحه مراجعه شود) طبق نتایج جدول فوق میانگین نمرات گروه آزمایش به صورت قابل توجهی افزایش یافته است .
جدول ٨نتایج آزمون t همبسته برای مقایسه میانگین های پیش آزمون و پس آزمون راهبردهای شناختی و فراشناختی در آزمودنیهای گروه آزمایش را نشان میدهد.