چکیده:
امروزه صنعت گردشگری ، به ویژه شاخه شهری آن ، جایگاه خاصی در اقتصاد کشورها دارد و در ارتقای ساختار اقتصادیـ اجتماعی و فرهنگی کشورها، به خصوص در کشوهای رو به توسعه ، نقش فعال و موثری ایفا میکند. شهرها جاذبه های گردشگری فراوانی دارند و همواره گردشگران زیادی را به سوی خود جذب میکنند. بنابراین ، توسعه گردشگری شهری پایدار و مدیریت خردمندانه آن ، نیازمند برنامه ریزی است . شهرهای مرزی با استفاده از مزیت نسبی خود به کانون های جدید جذب گردشگر و رونق اقتصاد محلی تبدیل شده اند. شهر بانه ، طی یک دهه اخیر، با توجه به بازارچه های مرزی فراوانش ، مقصد بسیاری از گردشگران بوده است . روش پژوهش توصیفیـ تحلیلی است و داده ها با استفاده مطالعات کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده و در نرم افزار Spss تجزیه و تحلیل شده اند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمارهای توصیفی و استنباطی (T تک نمونه ای، آزمون فریدمن و...) استفاده شده است . نتایج پژوهش نشان میدهد، نقش گردشگری شهری در زمینه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در توسعه شهر بانه معنادار است . ایجاد اشتغال و درآمد در زمینه اقتصادی، افزایش سطح آگاهی شهروندان و استانداردهای زندگی در زمینه اجتماعی، بهبود الگوی معماری شهر و مقاوم شدن خانه ها و بهبود فضای سبز در زمینه زیست محیطی از آثار مثبت گردشگری در شهر بانه اند. از آثار منفی گردشگری شهری در شهر بانه نیز میتوان به افزایش قیمت زمین و مسکن ، و هزینه اجاره بها در زمینه اقتصادی؛ ازدحام و شلوغی، و افزایش ناهنجاریها در زمینه اجتماعی؛ و گسترش کالبدی فضایی شهر و آلودگی صوتی و زیست محیطی اشاره کرد.
خلاصه ماشینی:
آنچه در توسعۀ گردشگری پایدار شهری بر آن تأکید میشود، علاوه بر رهاوردهای اقتصادی و اجتماعی این صنعت برای شهروندان و شهرها، اهمیت به تداوم برنامه های توسعۀ گردشگری در زمان (توجه به نسل های آینده ) و آثار توسعه در مکان جغرافیایی (آثار زیست محیطی ) است (تقوایی ١٣٨٨: ٨٢).
- آلودگی آب های سطحی و زیرزمینی عوارض طبیعی - آلودگی هوا - تغییر کیفی فضاهای سبز در صورت توسعۀ امکانات گردشگری - افزایش جرم ، فحشا و استفاده از مواد مخدر - مزاحمت های ایجادشده از سوی گردشگر برای ساکنان شهری الگوی فرهنگی و اجتماعی - کاهش فضای قابل استفاده در خانوار در صورت خالی کردن اتاق ها برای فراهم سازی محل اقامت گردشگران - جابه جایی در فعالیت های محلی (Colantonio and Potter 2006) هارسل دربارة تأثیرات مثبت محیطی گردشگری در شهر این موارد را بیان میکند (١٩٩٤ Herssel): ـ توسعۀ زیرساخت ها؛ ـ افزایش آگاهی ساکنان به محیط طبیعی و فرهنگی و افزایش حامیان طبیعت و ترویج افکار دوستدار محیط زیست که درنهایت مانع آلودگی و زوال محیط میشود؛ ـ تشویق اقدامات حفاظتی بر محور متقاعد کردن مسئولان دولتی و عمومی به اهمیت محیط طبیعی به منظور کسب درآمد از محل گردشگری و برانگیختن سرمایه گذاری در امور زیربنایی و مدیریت مؤثر نواحی حفاظت شده .
با بررسی پاسخ های شهروندان این مطلب برداشت میشود که از نظر شهروندان گردشگری شهری آثار مثبت اقتصادی داشته است ؛ به طوریکه بیش از ٦٠ درصد پاسخ گویان گزینۀ خیلی زیاد و زیاد را انتخاب کرده اند.
با بررسی پاسخ های شهروندان این مطلب برداشت میشود که از نظر شهروندان ، گردشگری شهری آثار مثبت اجتماعی و فرهنگی داشته است ؛ به طوریکه بیش از ٥٠ درصد پاسخ گویان گزینۀ خیلی زیاد و زیاد را انتخاب کرده اند.