چکیده:
حاشیهنشینی یک پدیده شهری مربوط به دهههای اخیر است که به علت مسائل و مشکلاتی که برای ساکنین این مناطق و دیگر شهروندان به وجود میآورد، مورد توجه پژوهشگران علوم اجتماعی قرار گرفته است. بررسی انسانشناختی این پدیده با استفاده از روش کیفی و رابطه آن با موقعیت تحصیلی دانشآموزانی که در این مناطق زندگی میکنند، مسئله اصلی این تحقیق بوده است. منطقه حاشیهای ”حصار خط چهار“ واقع در شهرستان کرج برای دستیابی به هدف پژوهش یعنی شناخت ویژگیهای مختلف فرهنگ حاشیهنشینی و در ارتباط با موقعیت تحصیلی با استفاده از نگرش از ”درون“ و به صورت عمیق انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد وضعیت خانواده و ثبات آن در میزان و کیفیت تحصیل فرزندان بسیار موثر است. ولی این ثبات در تعداد کمی از خانوادهها وجود دارد، خانوادههایی که از ساکنان قدیمی منطقه هستند و ثبات درونی خود را حفظ کردهاند، از انگیزههای لازم برای تشویق فرزندان به ادامه تحصیل برخوردارند. ولی. بیشتر خانوادهها تحت تاثیر شرایط نامناسب محیطی و اجتماعی منطقه قرار داشته و به همین دلیل میزان افت تحصیلی در میان فرزندان بسیار بالا است.
خلاصه ماشینی:
پژوهش های انسان شناسیایران دوره ٢،شماره ٣ بهاروتابستان ١٣٩١،صص ١١٠ـ٨٥ بررسی فرهنگ حاشیه نشینی و موقعیت تحصیلی دانش آموزان مطالعه موردی: منطقه حصار خط چهار شهرستان کرج شایسته مدنی تاریخ دریافت :١٣٨٩/١٢/٢٣ تاریخ پذیرش :١٣٩١/٨/٩ چکیده حاشیه نشینییک پدیده شهریمربوط به دهه هایاخیراست که به علت مسائل ومشکلاتیکه برایساکنین این مناطق ودیگرشهروندان به وجودمیآورد، موردتوجه پژوهشگران علوم اجتماعیقرارگرفته است .
منطقه حاشیه ای"حصارخط چهار"واقع درشهرستان کرج برایدست یابیبه هدف پژوهش یعنیشناخت ویژگیهایمختلف فرهنگ حاشیه نشینیودرارتباط با موقعیت تحصیلیبااستفاده ازنگرش از"درون "وبه صورت عمیق انتخاب و موردمطالعه قرارگرفته است .
آنهابه دلیل عدم تطبیق بامحیط شهریازیکسووبراثرعوامل پس ران شهریوازسویدیگرازمحیط شهریپس زده میشوندوبه تدریج درکانون هایبه هم پیوسته ویاجدااز همدیگردرقسمت هایی ازشهرسکنی میگزینندبه صورتی که محل سکونت ونوع مسکن آنهابامحل سکونت متعارف شهری مغایربوده و مالکیت آن غالباغصبی است ،همچنین حاشیه نشینان ازنظروضعیت فرهنگیواقتصادیباجمعیت شهریتمایزدارند"(زاهدزاهدانی،١٣٦٩: .
بخش پایینی محل زندگی خانواده هایی است که ساکنین اولیه این منطقه هستند،هرچه به سمت قسمت هایبالاییمنطقه پیش میرویم ازکیفیت ساخت وسازهاکاسته ،خانه هاکوچک ترشده وگاه به جایشیشه پنچره ،ازنایلون استفاده میشود؛کوچه هایبخش بالاییآسفالت نشده اندومرغ وخروس درآنهاپرسه میزند.
خانواده و تحصیل فرزندان وضعیت ثبات خانواده یکیازعوامل مهم درادامه تحصیل دانش آموزان است .
لزوم دسترسیبه این امکانات در دودوره راهنماییودبیرستان بیشترمیشودواین درست هم زمان باافت تحصیلیبیشترو درنهایت ترکتحصیلیتعدادزیادیازدانش آموزان دراین منطقه است .
برخیازخانواده هاییکه تازه ازروستابه این منطقه مهاجرت کرده اند،بازبان فارسی آشناییندارندوحتیدیکته گفتن به فرزندان هم برایشان ممکن نیست .