چکیده:
ایلات آذربایجان با تولید دستبافتههایی بینظیر که ارزش و اعتبار خاصی در میان تولیدات صنایعدستی ایران دارد، جایگاه ویژهای را در زمینه تولید مفروش به خود اختصاص میدهند. ورنی از جمله مفروشهای تختباف این منطقه است که با نگارههایی خاص برگرفته از شرایط طبیعی منطقه، فرهنگ بومی، باورها و اعتقادات تولیدکنندگان آن، در طرحها و رنگهای گوناگون بافته میشود. مقاله حاضر براساس نتایج طرح پژوهشی در زمینه بررسی دستبافتههای ایلات آذربایجان شرقی در صدد است تا نشان دهد تفاوت در شیوه زندگی، خلاقیتهای فردی و پیشینه قومی ایلات، محصولات آنان را از سایر تولیدات مشابه متمایز میکند. یافتهها همچنین حاکی از آن است که نگارههای ورنی دارای زبانی نمادین است، نمادهایی که در گذشته برای آگاهی دادن، ایجاد ارتباط و شرح ایدهها به کار میرفتهاند. در طول زمان تعدادی از علائم با مفاهیم و معانی پنهان به شکل اندوختهای رمزگونه در جهان نمادهای ایلات وارد شده است که انعکاسدهنده کلیت زندگی، آمال و آرزوهای بافندگان آن است.
خلاصه ماشینی:
ورنی از جمله مفروش هایتخت باف این منطقه است که با نگاره هایی خاص برگرفته از شرایط طبیعی منطقه ، فرهنگ بومی، باورها و اعتقادات تولیدکنندگان آن ،در طرح هاو رنگ هایگوناگون بافته میشود.
درطول زمان تعدادیازعلائم بامفاهیم ومعانیپنهان به شکل اندوخته ای رمزگونه در جهان نمادهای ایلات وارد شده است که انعکاس دهنده کلیت زندگی،آمال وآرزوهایبافندگان آن است .
تخت بافی با پیشینه ای کهن تر از محصولات پرزدار، شیوه های بافت مختلفی دارد که در نهایت منجر به تولید محصولات متفاوتی مانند پلاس ١، جاجیم ٢، زیلو٣، ورنی ٤و گلیم 5 میشود.
وابستگیعمیق فرهنگ عشایربه شرایط وشیوه زندگیموجب شده است تاهر آنچه را در زندگیشان حضور و نقش داشته است به شیوه ایدر دست بافته های خود به تصویربکشند.
جمع آوریداده هایموردنیاز در خصوص نگاره هاو نقش هابامراجعه مستقیم به مراکزتولیدورنی، تعاونی هایفرش دست باف روستاییو عشایری، اتحادیه تولیدکنندگان فرش دست باف ،کارشناسان ومتخصصان صنایع دستیمفروش دراستان ،مشاهده مستقیم محقق و همکاران ، مصاحبه های بدون ساختار در موضوع پژوهش وهمچنین استفاده از گزارش ها، مونوگرافیها وکتاب های تخصصی موجود در این زمینه صورت گرفته است .
انواع گلیم ،جاجیم ،خورجین وجل اسب از مهم ترین دست بافته های ایلات این منطقه هستندکه به طور عمده در منطقه ارسباران سکونت دارند.
ورنیباهرکدام از این ترکیب بندیهابافته شود تمام نگاره های آن در یک جهت خواهندبود و ابتدا و انتهایورنیمشخص است به عبارت دیگر ورنیمفروشیاست که سروته دارد.