چکیده:
هدف این پژوهش بررسی رابطه بین هویت با خودمختاری ، شایستگی و وابستگی در نوجوانان دبیرستانی است . این پژوهش کاربردی است و می تواند به شناخت هر چه بیشتر و بهتر نوجوانان ، خودمختاری، شایستگی، وابستگی، مسائل و مشکلات آنها بینجامد. روش این پژوهش ، توصیفی و از نوع همبستگی است . جامعه آماری آن را تمام نوجوانان دبیرستانی دختر و پسر شهرستان تهران تشکیل میدهند. برای این منظور ٣٠٠ دانش آموز به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای سنجش هویت از پرسشنامه هویت و برای بررسی نیازهای اساسی روانشناختی از پرسشنامه خودمختاری، شایستگی و وابستگی استفاده شده است . دادهها با استفاده از روش همبستگی، آزمون t و تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان میدهد که بین هویت با خودمختاری، شایستگی و وابستگی در نوجوانان رابطه مثبت و معناداری هست . نتایج دیگر این پژوهش نشان میدهد که بین هویت در دختران و پسران تفاوت معناداری وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
آنچه در مورد شکل گیری هویت مهم است ، این است که پیشرفت فیزیکی، توسعه و پیشرفت شناختی و پیشرفت عاطفی ـ اجتماعی به نقطه ای می رسد که در آن افراد می توانند هویتهای کنونی و قبلی خود را برای ساختن مسیر قابل اعتمادی به سمت 1 - adolescence 2 - Identifies 3 - Erikson رسیدن به بلوغ جوانی یکپارچه کنند (سانتراک ١، ١٩٩٢).
مجموعه این 1 - basic Psychological Needs 2 - competence 3 - autonomy 4 - relatedness 5 - Patrick & Etal نیازها و عواملی که موجب ارضا آنها میشود، عامل بسیار تأثیرگذاری برای پیریزی ساختهای شخصیتی و ابعاد هویتی است به گونه ای که می تواند با 1 ساختارها و قوانین و نقشهای خود به رشد هویت کمکهای شایانی کند (برک ، ٢٠٠١، به نقل از محمدی ، ١٣٨٥).
1 - Berk 2 - Krapp 3 - Soenens & Goossens فای و شارپ (٢٠٠٨) در پژوهشی به بررسی نقش نیازهای روانشناختی در شکل گیری هویت پرداختند و به این نتیجه رسیدند که بین نیازهای اساسی روانشناختی و هویت رابطه هست .
هم چنین با توجه به ضرورت دستیابی به هویت در انسان و نیز اهمیت شکوفایی نیازهایی از قبیل خودمختاری ، شایستگی و وابستگی، این پژوهش درصدد بررسی رابطه بین هویت 1 - Duriez & Etal و نیازهای اساسی روانشناختی است تا مشخص شود آیا با تقویت این سه ویژگی روانشناختی میتوان به هویت موفق دست یافت .
نتایج این یافته با پژوهشهای زیر همسو است : 1 - Vanassen & Bekker دوریز و همکاران ١ (٢٠٠٩) ، فای و شارپ ٢ (٢٠٠٨) بین نیاز اساسی روانشناختی شایستگی و هویت رابطه معنی دار آماری نشان میدهند.