چکیده:
با افزایش چشمگیر در مصرف انرژی، آگاهی از عوامل تاثیرگذار بر آن میتواند در سیاست - گذاریهای مربوط به صرفه جویی در مصرف انرژی و استفاده کارا از آن مفید باشد. تحلیل تجزیه شاخص (IDA)، روش مناسبی برای تفکیک عوامل موثر بر تغییرات مصرف انرژی به شمار میرود. بر همین اساس در مطالعه حاضر با بکارگیری دو روش کلی تحلیل تجزیه شاخص لاسپیرز و دیویژیا، تغییرات مصرف انرژی طی دوره زمانی ١٣٩١-١٣٧٩ در زیربخش - های صنعتی ایران به سه جزء اثر فعالیت ، اثر ساختاری و اثر شدت انرژی تجزیه شده است . مقایسه روش های تحلیل تجزیه شاخص نشان میدهد که نتایج تجزیه عوامل موثر بر تغییرات مصرف انرژی در روش های شاخص دیویژیای میانگین لگاریتمی (LMDI)، شاخص دیویژیای میانگین حسابی (AMDI) و شاخص تعمیم یافته فیشر (GFI) تقریبا یکسان بوده و تجزیه را بدون هیچ عامل باقیمانده ای انجام میدهند. در حالی که نتایج تجزیه شاخص لاسپیرز با مقادیر حقیقی تفاوت قابل ملاحظه ای دارد و منجر به ایجاد عامل باقیمانده می شود. همچنین نتایج حاصله حاکی از آن است که در هر چهار روش مزبور، عامل اصلی افزایش مصرف انرژی، تغییرات اثر فعالیت و در نقطه مقابل ، مهمترین عامل کاهش مصرف انرژی، تغییرات اثر شدت انرژی است و تغییرات اثر ساختاری سهم ناچیزی در تغییرات مصرف انرژی داشته است .
Due to an impressive increase in energy consumption، awareness about energy consumption process and factors influencing it، can help the policies of energy saving and efficient use of it. The industry sector as one of the link factors among other economic sectors in the community، has a determining role in the energy consumption and its efficiency .Accordingly، in this study by using two general methods of analysis of indicator (Laspeyers and Divisia)، changes in energy consumption during the period 2000-2011 in the industrial sub-sectors of Iran are analyzed into three components: activity effect، structural effect and the effect of energy intensity. Comparison of methods of index analysis indicates that the results of analysis of the factors affecting changes in energy consumption by AMDI، LMDI and GFI methods are almost the same and they analyzed it completely. While there is a considerable difference between the results of Laspeyers index and real values and it leads to the creation of the remainder. The results suggest that in all four mentioned methods، the main cause of energy consumption increasing is changes of activity effect and in contrast، the most important factor of reducing energy consumption is changes in energy intensity and changes of structural effects have a little impact on energy consumption’s increasing.
خلاصه ماشینی:
"بر همین اساس در مطالعه حاضر با بکارگیری دو روش کلی تحلیل تجزیه شاخص لاسپیرز و دیویژیا، تغییرات مصرف انرژی طی دوره زمانی ١٣٩١-١٣٧٩ در زیربخش - های صنعتی ایران به سه جزء اثر فعالیت ، اثر ساختاری و اثر شدت انرژی تجزیه شده است .
بر همین اساس مطالعه حاضر با استفاده از آمار و اطلاعات کارگاه های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر ایران ، به تجزیه عوامل موثر بر تغییرات مصرف انرژی در زیربخش های صنعتی ایران در سطح کدهای دو رقمی ISIC طی دوره زمانی ١٣٩١- ١٣٧٩ به سه عامل اثر فعالیت ٣، اثر ساختاری ٤ و اثر شدت انرژی ٥ میپردازد و با به کارگیری دو روش کلی تحلیل تجزیه شاخص (لاسپیرز و دیویژیا)، اثر تغییر در هر یک از عوامل مذکور را بر روی تغییرات مصرف انرژی صنایع مزبور مورد بررسی قرار میدهد.
تغییرات صورت گرفته در اثر شدت انرژی نیز در هر یک از روش های تجزیه شاخص LMDI،AMDI ، لاسپیرز و GFI، علیرغم تاثیر مثبت آن در برخی سال ها، مصرف انرژی را در کل دوره مورد مطالعه به ترتیب به میزان ٦٥/٣٠، ٦٥/٦٩، ٦٢/٠٥ و ٦٥/٦٤ درصد کاهش داده است که این امر حاکی از افزایش کارایی انرژی بخش صنعت طی دوره مورد بررسی میباشد.
بر همین اساس در مطالعه حاضر، مصرف انرژی در کل زیربخش های صنعتی ایران طی دوره ١٣٩١- ١٣٧٩، در قالب فرم ضربی به سه عامل اثر فعالیت ، اثر ساختاری و اثر شدت انرژی تجزیه شده و با استفاده از شاخص های LMDI،AMDI ، لاسپیرز و GFI، اثر تغییر در هر یک از این عوامل بر تغییرات مصرف انرژی مورد بررسی قرار گرفت ."