چکیده:
در این نوشتار به آموزه انتظار از دیدگاه جریان جمنشاهی _ که در قرن بیستم در ایالت پنجاب پاکستان به وجود آمده پراخته شده است. در این راستا نخست بنیانگذاران این جریان _ سید طالب حسینشاه و فرزندش سید جعفر الزمانشاه بخاری _ را معرفی میکرده و به بیان ویژگیهای شخصی آنان میپردازد. سپس به اجمال، منابع و آثار این جریان _ که به قلم سید جعفر الزمانشاه نگاشته شده و به چاپ رسیدهاند _ معرفی میشوند و آنگاه به برخی از افکار این جریان، مانند عمل به اصالت حرمت و عمل نکردن به قاعده سوق مسلمین اشاره میشود. همچنین به نمونهها تفسیری آیات قرآنی درباره آموزه انتظار پرداخته میشود که سید جعفر الزمانشاه برداشت متفاوت و ذوقی از آیات داشته است که تا کنون هیچیک از مفسران اهلسنت و شیعه به آن اشاره نکردهاند. در پایان به آموزه انتظار و مهدویت از نگاه این جریان در چند مورد اشاره میشود که آنان به الوهیت امام زمان( معتقدند و میگویند وقتی آن حضرت ظهور کند همه مؤمنان معصوم خواهند بود؛ امام عصر( نازل میشود و امامان از اولاد حضرت آدم( نیستند، بلکه نوع آنان با بقیه انسانها تفاوت دارد.
خلاصه ماشینی:
"سید طالب حسین نجفی نخستینبار در سال 1961 میلادی گروهی چهل نفره از کشاورزان بزرگ منطقه را برای دعای فرج حضرت حجت( تشکیل داد که آنان با وی بیعت کردند و خمس حتی لباس تن خود را پرداختند و تعهد کردند که دیگر از خانۀ هیچ کس غذا نخورند و بین مریدان وی مشهور شد که پیامد این دعای فرج در همان سال این بوده که همه کسانی که در این مجلس دعا شرکت کرده بودند، به ملاقات امام زمان( مشرف شدند (همو).
8. نگهداری دختران به عنوان خمس در خانقاه و انتظار امام زمان( بین مردم منطقه و جامعه اهل علم، مشهور است که مریدان و پیروان جریان جمنشاهی دختران خود را به عنوان خمس به خانقاه دریپاک هدیه میکنند و این دختران منتظر ظهور امام عصر( هستند تا آنکه آن حضرت بیاید و با آنان ازدواج کند یا تکلیفشان را هر چه صلاح بداند مشخص کند.
در ذیل برخی از نمونههای تفسیر به رأی جعفر الزمان اشاره میشود: در کتاب انتصار مظلوم سید جعفر الزمان در تفسیر آیۀ (وجاء ربک والملک صفا صفا( (فجر: 22)، «ربک» را وجود حضرت محمد( میداند (نقوی، 2003: 396؛ همو، 2005: 299) و در کتاب دیگر خود افکار المنتظرین در تفسیر همین آیۀ شریفه، مراد از «ربک» را امام زمان( دانسته است (همو، 2007ب: 75، 322).
اما جریان جمنشاهی، بیش از همه خود را در بین مردم، مروج و حامی و ناصر امام عصر( معرفی میکند و در میان سران این فرقه، پس از سید طالب حسین نجفی، سید جعفر الزمان در ذیل نامهای امام عصر( دیدگاه خاص خود را بیان کرده است."