چکیده:
کتاب بررسی احکام فقهی و حقوقی استراق سمع، نوشتة محمدرضا علیقلیزاده پژوهشگر حقوق، کتابی کامل از گزارش نوعی جاسوسی، یا به تعبیر نویسنده «احکام فقهی و حقوقی استراق سمع» است. گرچه استراق سمع سابقهای طولانی دارد، اما یک روش جدید ورود به حریم خصوصی و جرم محسوب میشود، که ابعاد گوناگون آن در این کتاب مورد تحقیق قرارگرفتهاست. این کتاب بهعنوان گزارشی ارزشمند از تحولات این موضوع در فقه جزایی و حقوق کیفری بهحساب میآید. امروزه جاسوسی و تعرض به حریم خصوصی به یکی از دغدغههای زندگی بشر تبدیل شدهاست. ظهور تکنولوژی جدید تمام زندگی بشری را درنوردیده، و جایی از زندگی انسانی مصون از آن نیست؛ بنابراین، قطعنظر از میزان و نحوة پژوهش، پرداختن به ابعاد این مسئله بسیار با اهمیت است؛ به همین دلیل کتاب بررسی احکام فقهی و حقوقی استراق سمع اثری قابلتوجه در اینباره است که میتواند توجه و تذکری برای همگان باشد. اینجانب مطالعه این اثر مفید را به تمام طالبان علم و علاقهمندان به مطالعات حقوقی، بهویژه دانشجویان و استادان محترم حقوق جزا و جرمشناسی توصیه مینمایم.
خلاصه ماشینی:
ظهور تکنولوژی جدید تمام زندگی بشری را درنوردیده، و جایی از زندگی انسانی مصون از آن نیست؛ بنابراین، قطعنظر از میزان و نحوة پژوهش، پرداختن به ابعاد این مسئله بسیار با اهمیت است؛ به همین دلیل کتاب بررسی احکام فقهی و حقوقی استراق سمع اثری قابلتوجه در اینباره است که میتواند توجه و تذکری برای همگان باشد.
بنابراین، شنود لزوما به معنای استراق سمع نیست؛ بلکه منظور از آن اطلاع یافتن عمدی از محتوای در حال انتقال در سامانههای مختلف رایانهای، مخابراتی، الکترومغناطیسی و نوری و در یک کلام، الکترونیکی است، و حتی ممکن است این مفهوم شامل محتوای ذخیره شده نیز بشود.
قانون جرائم رایانهای در سه مورد به بحث استراق سمع پرداختهاست: در بخش یکم، که اختصاص به جرائم و مجازاتها دارد، در فصل اول جرائم علیه محرمانگی دادهها و سامانههای رایانهای و مخابراتی را مورد اشاره قرارداده، و مبحث دوم آن که مشتمل بر مادة ۲ است، به شنود غیرمجاز اختصاص داده شدهاست.
در فصل سوم و چهارم، عنوان مبانی فقهی و حقوقی استراق سمع است، که علاوه بر عدم هماهنگی آنها با عنوان، عنوانها با مطالب طرح شده نیز تناسبی ندارد.
در این مرحله، نویسنده ظاهرا در انتخاب عنوان موفق بوده، اما این اثر از نظر محتوایی با تأملاتی مواجه است، که به برخی از مهمترین آنها اشاره میکنیم: عنوان این اثر بررسی احکام فقهی و حقوقی استراق سمع است.