چکیده:
همان گونه که بنیان فلسفی روش تحقیق کمی بر اثباتگرایی و روش تحقیق کیفی بر تفسیرگرایی است، بنیان فلسفی روش تحقیق آمیخته نیز بر عملگرایی است. در این مقاله ضمن اشارهای مختصر به هر سه رویکرد کمی، کیفی و آمیخته، محتوای کتاب «روش تحقیق آمیخته» نیز بررسی و تحلیل شده است. نتایج بررسی نشان داد که نوزده کتاب به فارسی، درباره روش تحقیق آمیخته منتشر شده است که نه مورد آن کامل به موضوع روش تحقیق آمیخته اختصاص دارد. از این نوزده کتاب، دوازده کتاب ترجمه و هفت کتاب، تالیف شده است. نه مورد از کتابهای ترجمهای، برگردان دو کتاب کرسول و پلینوکلارک هستند که کتاب «روش تحقیق آمیخته»، یکی از آنهاست؛ در حالی که ادعا میشود این اثر، تالیف است. بنا بر نتایج بررسی حاضر، کتاب از نظر اصالت اثر، اصالت ترجمه و اصالت مآخذ، دارای اشکالاتی است که چندان بیاهمیت به نظر نمیرسد و در چاپ دوباره آن باید تردید شود.
خلاصه ماشینی:
در این مقاله ضمن اشارهای مختصر به هر سه رویکرد کمی، کیفی و آمیخته، محتوای کتاب «روش تحقیق آمیخته» نیز بررسی و تحلیل شدهاست.
کلیدواژهها نقد کتاب، روش تحقیق کمی، روش تحقیق کیفی، روش تحقیق آمیخته، کتاب "روش تحقیق آمیخته" مقدمه بهراستی آیا رویکردها و روشهای تحقیق دارای پشتوانۀ فلسفی هستند؟ درصورت مثبت بودن پاسخ، این بنیادها کداماند؟ در پاسخ باید اشاره کرد که در سطح کلان، روششناسی تحقیق مبتنی بر سه دیدگاه فلسفی اثبات گرایی۳، تفسیرگرایی۴ و عملگرایی۵ است که بهترتیب شکلگیری سه رویکرد یا روش تحقیق کمی، کیفی و آمیخته را به دنبال داشته است.
کتابهای تألیفی و ترجمهای در حوزه روشهای تحقیق کمی- کیفی و آمیخته جدول ۱.
درنتیجه شش کتاب ترجمهای است که چهار مورد آن برگردانی از کتاب "Designing and conducting mixed methods research" تألیف جان کرسول و ویکی پلینوکلارک هستند.
تجزیه و تحلیل محتوای اثر کتاب «روش تحقیق آمیخته» برخلاف آنچه مؤلفان در صفحات آغاز و در مقدمه اشاره کردهاند، کتابی تألیفی نیست؛ همچنین باید اشاره کرد که این کتاب، ترجمه کامل کتاب کرسول و پلینوکلارک نیز نیست؛ زیرا شواهدی وجود دارد که پرده از اصیل نبودن ترجمه آن برمیدارد.
دوم اینکه، مقایسه متن کتاب «روش تحقیق آمیخته» با متن اصلی کتاب کرسول و پلینو کلارک نشان میدهد که نه تنها در پارهای از موارد دخل و تصرف صورت گرفته، بلکه حکایت از وجود اشکالاتی حتی در برخی موارد بسیار جزئی دارد که این شبهه را به ذهن متبادر میکند که پدیدآورندگان کتاب، مترجم واقعی متن نیز نیستند.