چکیده:
زمینه و هدف: تاکید بر مهارت های اطلاعاتی ویژگی مشترک دو مفهوم سواد اطلاعاتی و سواد سلامت است، این مهم نشان دهنده نوعی ارتباط بین سواد سلامت و سواد اطلاعاتی است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین سواد اطلاعاتی و سواد سلامت در میان کل دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد است.
روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی با رویکرد توصیفی-همبستگی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد تشکیل می دهد (8500 نفر) که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 368 نفر به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. برای بررسی وضعیت سواد سلامت دانشجویان از پرسشنامه استاندارد سواد سلامت (منتظری و دیگران، 1393) شامل ابعاد دسترسی، مهارت خواندن، فهم، ارزیابی، تصمیم گیری و به کارگیری اطلاعات سلامت بهره گرفته شد. برای سنجش سواد اطلاعاتی نیز از پرسشنامه محقق ساخته شامل ابعاد: تشخیص نیاز اطلاعاتی، مکانیابی اطلاعات، سازماندهی اطلاعات، و ارزیابی اطلاعات، استفاده شد. روایی ابزارها از طریق مشورت با صاحبنظران و پایایی نیز با آزمون آلفای کرونباخ (با ضریب 863/0 برای پرسشنامه سواد سلامت و 912/0 برای پرسشنامه سواد اطلاعاتی) تایید گردید.
یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد، 25 درصد دانشجویان سواد سلامت ناکافی، 31/38 درصد سواد سلامت مرزی، و 69/36 درصد سواد سلامت کافی دارند. سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان نیز بالاتر از سطح متوسط به دست آمد. همچنین یافته ها نشان داد، بین میزان سواد اطلاعاتی و سواد سلامت رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و سواد اطلاعاتی حدود 40 درصد از تغییرات سواد سلامت را تبیین میکند. بررسی نحوه کسب اطلاعات مربوط به سلامت در جامعه مورد بررسی نیز نشان داد، بیشتر دانشجویان اطلاعات مربوط به سلامت را از طریق اینترنت و تعامل با دوستان به دست می آورند.
نتیجه گیری: با توجه به اینکه سواد اطلاعاتی بر مهارت های اطلاعاتی از کسب اطلاعات تا ارزیابی و استفاده از اطلاعات تاکید دارد، توسعه مهارت های سواد اطلاعاتی در دانشجویان می تواند زمینه افزایش سواد سلامت آن ها را نیز فراهم سازد. بر این اساس، کتابخانه ها می توانند با آموزش مهارت های سواد اطلاعاتی به کاربران، به ارتقاء سواد سلامت دانشجویان کمک نمایند. در مقاله حاضر به تعدادی از مهم ترین برنامه هایی که کتابخانه ها می توانند در راستای توسعه سواد اطلاعاتی و سواد سلامت انجام دهند، اشاره شده است
Background and Aim: This research aims to explore relation between health literacy and information literacy of post-graduate students in Ferdowsi university of Mashhad.
Method: This research is descriptive-correlational survey research. Population included post-graduate students of Ferdowsi university of Mashhad that 368 of them were selected via stratified sampling. Two Questionnaires were used for data collection. First one was Health Literacy for Iranian Adults (HELIA) that was a reliable and valid instrument for measuring health literacy in Iran and include the following constructs: ability to read، ability and skills to access، understand، and appraise health information، make decisions، and practice in order to maintain or improve health. The second one was designed by the researchers in order to measure information literacy skills including four dimensions: identifying information needs، locating، organizing، and evaluating information.
Results: Finding showed that 25% of students have inadequate health literacy، 38.31% of them have moderate literacy and others have normal high-quality health literacy. Also، their information literacy level is higher than average. Also the results show significant and positive correlation between information literacy and health literacy. Level of health literacy in female students is higher than males and level of this variable in Ph. D. Students is more than Master students. Findings showed that post graduate students search the internet and communicate with friends in order to acquire health information.
Conclusion: Since، Impact of Information literacy on information skills from the access to evaluation and use of information. So، Enhancement of information literacy skills in students could improve their health literacy. Accordingly، libraries can increase level of students’ health literacy by learning information literacy skills. Some libraries’ programs are noticed in order to enhance level of students’ health literacy and information literacy