چکیده:
پژوهش های اخیر درباره رفتار هزینه، بر خلاف مفروضات سیستم هزینه یابی سنتی که بر رفتار متقارن هزینه ها نسبت به تغییر سطوح فعالیت تاکید دارد، حاکی از رفتار نامتقارن انواع هزینه ها می باشد. رفتار نامتقارن هزینه ها می تواند از لحاظ چسبندگی یا ضدچسبندگی و میزان و شدت آن در ادوار مختلف تجاری شامل دوره های رونق، رکود یا بحران اقتصادی متفاوت باشد. هدف این پژوهش بررسی رفتار نامتقارن هزینه های اداری، عمومی و فروش و بهای تمام شده کالای فروش رفته طی سال های 1380 الی 1393 و همچنین بررسی رفتار این هزینه ها از لحاظ چسبندگی یا ضد چسبندگی به طور جداگانه در هر یک از دوره های رونق و رکود این بازه زمانی می باشد. بدین منظور داده های 189 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به صورت مشاهدات ترکیبی سال-شرکت در کل دوره زمانی مورد مطالعه و همچنین دوره های رونق و رکود اقتصادی، با استفاده از رگرسیون چند متغیره مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که رفتار هزینه های یاد شده در کل دوره مورد مطالعه نامتقارن است. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که دوره های رونق و رکود اقتصادی کشور تاثیر چندانی در نگرش مدیران شرکت ها نداشته و از این رو رفتار هزینه های اداری، عمومی و فروش در تمامی دوره ها شامل دوره های رونق و رکود اقتصادی چسبنده و رفتار بهای تمام شده کالای فروش رفته در تمامی ادوار تقریبا ضدچسبنده می باشد.
Unlike the traditional cost system which basically focuses on symmetric cost behaviors with respect to change in level of activity، a good deal of recent research show asymmetric behavior of various costs. asymmetric cost behavior might differ in various respects such as stickiness and anti-stickiness، the degree and intensity of it in different business cycles including prosperity، recession or economic crisis. this study aims to investigate asymmetric behaviors of selling، general and administrative costs (SG&A) and cost of good sold (COGS) during 2001 and 2014. It also investigates cost behavior with respect to their stickiness and anti-stickiness separately in each prosperity and recession cycles in the mentioned period. For this purpose، data gathered in the form of combined firm-year observation from 189 firms listed in Tehran stock exchange has been examined in the period studied، as well as prosperity and recession cycles by multiple regression test. The results reveal that behavior of mentioned costs is asymmetric in the whole period. Also findings of this study highlighted that prosperity and recession cycles do not affect managers᾿ perspectives، therefore، SG&A in all cycles including prosperity and recession cycles is sticky and COGS is approximately anti-Sticky in all cycles.
خلاصه ماشینی:
در تحقیق پیشرو با الهام از این موضوع که دورههای رونق و رکود اقتصادی کشور همزمان در بسیاری از فعالیتهای اقتصادی حاکم بوده و از اینرو ممکن است که نگرش مدیران را در تصمیمات مربوط به تعدیل منابع ناشی از تغییرات تقاضا تحت تأثیر قرار دهد، هزینههای اداری، عمومی و فروش و بهای تمام شده کالای فروش رفته به عنوان اقلام هزینهای عمده و مهم صورتهای مالی شرکتها انتخاب گشته و ضمن اینکه به بررسی رفتار این هزینهها در کل دوره مورد مطالعه 1380 الی 1393 میپردازیم، تلاش می نماییم تا به این پرسش پاسخ دهیم که آیا دورههای رونق و رکود اقتصادی کشور تأثیری بر رفتار این هزینهها از نظر چسبندگی یا ضدچسبندگی و همچنین شدت آن داشته و آیا مدیران شرکتهای بورسی کشور بر مبنای نظریه تصمیمات سنجیده در تصمیمات مربوط به تعدیلات منابع که رفتار نامتقارن هزینهها را در پی دارد توجهی به این دورهها مینمایند یا خیر؟ نتایج حاصل از این تحقیق میتواند مدیران را در درک بهتر از رفتار احتمالی هزینهها در طی ادوار مختلف تجاری در جهت پیشبینی و برآوردهای بهتر از هزینهها و سایر فنون حسابداری مدیریت کمک شایانی نماید.
5- مدل و متغیرهای پژوهش با استفاده از مدلهای زیر که توسط آندرسون و همکاران (2003) ارائه شده است و پژوهشگران دیگر نیز آن را بکار گرفتهاند، میتوان به بررسی رفتار هزینهها و همچنین چسبندگی و ضدچسبندگی هزینههای اداری، عمومی و فروش و بهای تمام شده کالای فروش رفته در کل دوره مورد مطالعه و به طور مجزا جهت دورههای رونق و رکود اقتصادی پرداخت.