چکیده:
گسترش نظام سلامت در ایران با تغییر ارزشی و مصرف گرایی همزمان است ، این دو پدیده به صورت دو وجهی همدیگر را تقویت میکنند، از یک سو نظام بهداشت و سلامتی شیوه های زندگی «سالم » را تعیین و برای تحقق آن خدمات و کالا ارائه میدهد، از سوی دیگر مصرف گرایی نیز با کالاییسازی محصولات و تولیدات پزشکی به گسترش گفتمان پزشکی و سلامت در جامعه کمک میکند. روش مورد استفاده در تحقیق ، تحلیل ثانویه داده های پیمایش ملی ارزش ها، حساب های ملی ایران بانک مرکزی و حساب های ملی سلامت مرکز آمار میباشد. تحلیل یافته ها نشان میدهد که اساسا در دهه های اخیر میزان نارضایتی افراد از وضعیت سلامتی خود افزایش یافته است در عین حال مصرف و هزینه های خانوار در ابعاد مختلف ؛ بهداشتی، خوراکی و آشامیدنی، پوشاک و کفش ، امور فرهنگی و سرگرمی و خدمات و کالاهای متفرقه نیز افزایش یافته است . تحلیل دقیق خود نهاد سلامت و هزینه های آن در چند سال اخیر نشان دهنده ی آن است که هزینه های بخش بهداشت و سلامت در تمامی حوزه ها افزایش یافته است . تحلیل نظری این موضوع ، نشانه ی مصرف گرایی در حوزه ی پزشکی و سلامت میباشد، به عبارت دیگر نظام سلامت و بهداشت در این دیدگاه از رویکرد زیستی و پزشکی خارج شده و در خدمت پاسخگویی به ارزش های اجتماعی در حال ظهور است : ارزش های فرهنگ مصرفی
خلاصه ماشینی:
نظام سلامت و مصرف گرایی: مطالعه ای مبتنی بر داده های ثانویه محمدباقرعلیزاده اقدم ١ 2 کمال کوهی 3 رحیم یوسفی اقدم چکیده گسترش نظام سلامت در ایران با تغییر ارزشی و مصرف گرایی همزمان است ، این دو پدیده به صورت دو وجهی همدیگر را تقویت میکنند، از یک سو نظام بهداشت و سلامتی شیوه های زندگی «سالم » را تعیین و برای تحقق آن خدمات و کالا ارائه میدهد، از سوی دیگر مصرف گرایی نیز با کالاییسازی محصولات و تولیدات پزشکی به گسترش گفتمان پزشکی و سلامت در جامعه کمک میکند.
مصرف گرایی و رواج ارزش های دنیوی در ایران در حوزه ی بهداشت و سلامتی با تغییر نگرش به بدن و گذر از توجه به وضعیت سلامتی بدن به وضعیت زیباییشناختی بدن قابل توضیح است ، بدین صورت که از یک طرف خودکنشگران اجتماعی به معیارهای زیبایی شناختی در ارزیابی بدن و سلامت خود بیشتر توجه دارند و از طرف دیگر خود نهاد سلامت و بهداشت با وارد شدن در نظم سرمایه داری و اقتصادی، کالاهای پزشکی را به عنوان کالاهای مصرفی و برای اهداف زیباییشناسی درآورده است .
شماره ٦ مصطفوی، سید محمد حسن (١٣٩١) اثرات مصرف درآمدهای نفتی بر فرهنگ مصرف در کشور، نشریه علمی-تخصصی مهندسی فرهنگی، سال ٦، شماره ٦٣و٦٤ مرکز آمار ایران (١٣٩٠)حساب های ملی سلامت سالهای ١٣٨١-١٣٨٧ Bunton, Robin and Roger Burrows (1995) Consumption and health in the ‗epidemiological’ clinic of late modern medicine, in Burrows, Roger, Nettleton, sarah and Robin Bunton(ed), Sociology of health promotion,london and new york press.