چکیده:
بنا به گفته محققان ، در یکی دو دهه اخیر در پی گسترش وسایل ارتباط جمعی و آشنایی هر چه بیشتر جوانان با مظاهر زندگی مدرن ، تاثیرات مدرنیته بیش از همه در نهاد خانواده ظهور پیدا کرده است . این مقاله برآن است تا دریابد برخورد سنت و مدرنیته چه تاثیری بر جامعه و مهم ترین نهاد آن یعنی خانواده داشته و این تاثیرات چگونه در فیلم های خانوادگی سینمای ایران بازنمایی شده است . به این منظور فیلم به همین سادگی ساخته رضا میرکریمی (١٣٨٦) برای مطالعه موردی انتخاب شد. براساس نظریه گفتمان لاکلا و موف و به روش نشانه شناسی گفتمانی ، همچنین با استناد به مطالعات نظری پژوهش تحلیل انجام شده است . نتیجه به دست آمده این بود که نخست ، در فیلم های خانوادگی سینمای ایران ، اختلافات خانوادگی و تفاوت دیدگاه های اعضای خانواده در قالب تقابل دو گفتمان سنت و مدرنیته بازنمایی شده است . دوم ، با مطالعه فیلم های سینمایی به مثابه محصولات فرهنگی جامعه ، می توان به شناخت بهتری نسبت به دغدغه های اجتماعی از جمله چالش های خانوادة ایرانی رسید.
خلاصه ماشینی:
زن ، همسر تعیین جایگاه توسط جامعه ، دارای تعیین جایگاه به دست خود فرد، حضور نقش های خانگی، فرودست ، تابع مرد در جامعه ، مستقل ، برابر با مرد مرد نان آور و مالک خانواده ، عدم مشارکت برابر با سایر اعضای خانواده ، مشارکت در در خانه خانه فرزند عصای دست ، فرمانبردار، تحت نظارت دارای حق ، استقلال طلب ، آزادیخواه والدین والدین تأمین رفاه مادی فرزندان ، مقتدر و تنها توجه به نیازهای عاطفی فرزندان ، تصمیم گیرنده ، انتقال مهارت ها به دوست فرزندان ، مشورت با فرزندان فرزندان عشق همراه با مالکیت ، معمولا یک سویه و همراه با آزادی، دوسویه و بیفاصله بافاصله ازدواج و اهداف آن تصمیم جمعی، مبتنی بر ملاحظات انتخاب فردی، اغلب مبتنی بر عشق ، خانوادگی، بقای نسل ارضای عاطفی و جنسی مناسبات پیش از ازدواج گناه ضرورت طلاق عملی قبیح و نابهنجار، طرد شدن از امکانی برای رهایی از تنش ، فرصتی اجتماع دوباره سالمندان و بیماران اغلب نگهداری توسط فرزندان و اقوام اغلب نگهداری به دست پرستار و در نزدیک آسایشگاه سرنوشت از پیش تعیین شده ، تغییرناپذیر شکل گیری براساس انتخاب فرد، تغییرپذیر مهاجرت اغلب مخالف اغلب موافق فرزندآوری ضرورت اقدامی داوطلبانه روابط میان اعضای خانواده نداشتن دیالوگ ، پیش داوری و قضاوت گفت وگوی متقابل ، عدم پیش داوری و عجولانه ، حفظ حریم ، رفتارهای همراه قضاوت همراه با تأمل ، ایجاد صمیمیت ، با تعصب رفتارهای بدون تعصب چارچوب نظری از آنجا که جایگاه جدال سنت و مدرنیته در آثار سینمایی حـال حاضـر ایـران ، اغلـب از سـطح داستان اصلی به لایه های ژرف تر فیلم ها رسیده ، به نظر میرسد نظریۀ تحلیل گفتمان ١ با توجـه به امکاناتی که در اختیار پژوهشگر قرارمیدهد چارچوب مناسـبی بـرای پیشـبرد ایـن تحقیـق باشد.