چکیده:
در این مقاله ، ضمن تبیین رویکرد هنجاری اسلام به موضوع ازدواج در حوزه هایی مثل «لزوم کمک به فرزندان در جهت تشکیل خانواده »، «سن مناسب ازدواج »، «فاصلة سنی همسران »، «همسان همسری »، «فرایند همسرگزینی تا ازدواج »، «مولفه های انتخاب آگاهانه همسر» و... تلاش شده است تا روند عمومی بازنمایی ازدواج در سینمای ایران در نسبت با آن مطالعه شود. سوال اصلی این تحقیق این است که برساختة ازدواج در سینمای ایران چقدر با دیدگاه اسلام دربارة ازدواج منطبق است ؟ این مطالعه با روش تحلیل محتوای کمی انجام شده است و جامعة آماری تحقیق ، عبارت است از کل فیلم های سینمای ایران از سال ١٣٧٦ تا ١٣٩٠ که در آن ها یکی از نقش های اصلی فیلم به نحوی با مسئله ازدواج خود درگیر می شود. از میان حدود ١٥٠ فیلم که از این ویژگی برخوردار بوده اند، ١١٦ فیلم در دسترس ، جامعة آماری تحقیق را تشکیل داده است . تحلیل محتوای فیلم ها حاکی از بروز شش روند نامطلوب در بازنمایی ازدواج در سینمای ایران است . آسیب های عمده بازنمایی ازدواج در سینمای ایران عبارت است از: برساختة کمرنگ شدن ازدواج به مثابه مقوله ای غیرجدی ، کمرنگ شدن مرزهای معنایی روابط پیش و پس از ازدواج (تقلیل معنای شرعی ازدواج )، هم نشینی ازدواج با تنش ، تضعیف وجوه آیینی ازدواج و بازنمایی غیرواقعی از ازدواج .
خلاصه ماشینی:
آسیب شناسی تصویرپردازی سینمای ایران از ازدواج ؛ با تأکید بر دیدگاه اسلام علی جعفری تاریخ دریافت : ١٣٩٢/٠٥/١٩ عبدالله بیچرانلو تاریخ پذیرش : ١٣٩٣/٠٣/٠٢ چکیده در این مقاله ، ضمن تبیین رویکرد هنجاری اسلام به موضوع ازدواج در حوزه هایی مثل «لزوم کمک به فرزندان در جهت تشکیل خانواده »، «سن مناسب ازدواج »، «فاصلة سنی همسران »، «همسان همسری »، «فرایند همسرگزینی تا ازدواج »، «مؤلفه های انتخاب آگاهانه همسر» و...
بااین حال ، هدف اصلی ، نه ارائة دیدگاه اسلام در خصوص ازدواج ، بلکه استفاده از این دیدگاه برای تحلیل وضعیت بازنمایی ازدواج در سینمای ایران است ؛ بنابراین ، مباحثة نظری تحقیق ، مباحثه ای محققانه از نوع تولید دیدگاه اسلام از قرآن و روایات نیست بلکه مباحثه ای مروری و توصیفی است که به کمک آثار دانشمندان اسلامی این حوزه و پژوهشگران اسلامی مطالعات خانواده صورت می پذیرد؛ ٢-١.
جهت گیری کلی دین اسلام که به تسهیل ازدواج معطوف است ، در این بحث نیز در شکل انعطاف پذیری نسبت به هنجار یادشده تج ی می یابد و ازاین رو، در متون اسلامی تأکیدی بر این هنجار، نفیا یا ا با ، مشاهده نمی شود بلکه می توان این ادعا را مطرح کرد که پدیدة کاهش فاصلة سنی همسران یا گسترش ازدواج زنان با شوهران جوان تر از خود، ریشه در عوامل و زمینه های اجتماعی خاصی دارد که از مهم ترین آن ها افزایش سن ازدواج است ؛ ازاین رو، اگر هنجار برتر اسلام مبنی بر پایین آمدن سن ازدواج تحقق یابد، با توجه به بلوغ سریع تر دختران نسبت به پسران ، بین بیشتر زوج ها به طور طبیعی فاصلة سنی دو تا چندساله ای پدید خواهد آمد (بستان ، همان ، صص ١٨- ٢٠).