چکیده:
دستورها و توصیههای فراوانی در قرآن و روایات مبنی بر قرائت قرآن، بهویژه با صدای بلند و زیبا رسیده است و با استناد به همین پشتوانه، در سبک زندگی اسلامی، قرائت یا ترتیل فردی، پدیده رایج و شایع است . اما در برخی از کشورهای اسلامی، قرائتی با عنوان قرائت جمعی «قرائة الجماعه، قرائة الجماعیه» نیز انجام میگیرد. مساله اصلی این است که آیا چنین سبکی از قرائت قرآن، بدعت است یا مباح و یا استحباب دارد؟ در این نوشتار نخست معانی گوناگون قرائت گروهی و محل اصلی نزاع توضیح داده شده است. سپس دو دیدگاه متقابل فقیهان مالکی که قائل به جوازند و فقیهان سلفی که آن را بدعت و حرام میدانند، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. در این راستا ضمن نقد دلایل مدعیان بدعت بودن قرائت جمعی، از نظریه جواز دفاع شده است، گرچه برخی بهخاطر فواید مترتب بر قرائت جمعی، قائل به استحباب آن شدهاند.
Many orders and recommendations have been related in the Qur’ān and traditions concerning the qarā’at (reading) of the Qur’ān، especially with a loud and beautiful voice and according to this very support، the individual qarā’at or tartīl is a common and prevalent phenomenon in the Islamic lifestyle. However، in some Islamic countries، a qarā’at named choral qarā’at (qarā’at al-jamā‘a or qarā’at al-jamā‘iyya) is performed. The main problem is whether such a style of qarā’at of the Qur’ān is innovative، permissible، or preferential. In this writing، first various meanings of group reading and main object of dispute are explained. Then، the two contrasting viewpoints of the Mālikī jurists، who maintain its permissibility and the Salafī jurists، who regard it as innovation and unlawful، are studied and evaluated. Thereby، while criticizing the evidences of those claiming the choral qarā’at to be innovative، the view of its permissibility is defended، although some have maintained the preference (istiḥbāb) of choral qarā’at because of the benefits resulting from it.
خلاصه ماشینی:
"آیا هر کس که قرائت قرآن را میشنود، باید ساکت شود و استماع کند و خودش نباید قرآن بخواند؟ آیا در نماز فرادی، انسان باید نماز جهریه را بلند بخواند، اگر چه دیگری نیز در حال قرائت قرآن است؟ آیا در مکانهای عمومی عبادی، بهویژه مسجدالحرام و دیگر مساجد، لازم است انسان آهسته قرآن بخواند و اگر بلند بخواند، باید دیگران سکوت کرده و گوش فرا دهند؟ پخش قرآن بهصورت زنده از دستگاههای پخش صدا، حکمش چیست؟ قرائت قرآن برای میت چه حکمی دارد؟ و مسائل بسیاری که در این زمینه وجود دارد.
بالاتر از این، حق ندارد خودش بهطور مستقل قرآن بخواند، در نتیجه اطلاق آیه و وجوب انصات با چالشهای زیادی روبهرو است و حرام نبودن قرائت ناهماهنگ قرآن از این زاویه نیز قابل اثبات است و به همین دلیل، در برخی از روایات امامیه و اهل سنت، استماع و سکوت در غیر نماز مستحب گرفته شده است.
در این سبک از قرآنخوانی دستهجمعی، دو چالش وجود دارد: نخست رفتاری است که برخی قاریان هنگام قرائت جمعی از خود نشان داده و حرمت و شأن قرآن را رعایت نمیکنند.
در کتابهای آیات الاحکام اهل سنت، روایات قابل توجهی وجود دارد که پیامبر6 خواندن فاتحةالکتاب به همراه امام در نماز جماعت را اجازه دادهاند (ابن العربی، 2/827)، در نتیجه این دلیل نیز برای اثبات حرمت یا بدعت بودن قرائت جمعی تمام نیست."